Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne

Piel. Zdr. Publ.
Index Copernicus (ICV) – 69,56
Ogólny współczynnik odrzuceń – 24,41%
ISSN 2082-9876 (print)
ISSN 2451-1870 (online)
Periodyczność – kwartalnik

Pobierz oryginał (PL) Pobierz tłumaczenie (EN)

Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health

2020, tom 10, nr 1, styczeń-marzec, str. 49–55

doi: 10.17219/pzp/118082

Typ publikacji: praca poglądowa

Język publikacji: polski

Pobierz cytowania:

  • BIBTEX (JabRef, Mendeley)
  • RIS (Papers, Reference Manager, RefWorks, Zotero)

Creative Commons BY-NC-ND 3.0 Open Access

Helicobacter pylori – dotychczasowa terapia i leczenie współczesne

Helicobacter pylori: Historical therapy and current treatment

Sebastian Adrian Fedorowicz1,A,B,C,D,E,F, Karolina Julia Radzikowska1,A,B,C,D,E,F, Karolina Mende1,A,B,C,D,E,F, Stanisław Ferenc1,2,A,E,F, Jan Gnus1,2,A,E,F

1 Wydział Lekarski, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, Wrocław, Polska

2 Ośrodek Badawczo-Rozwojowy, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny we Wrocławiu, Wrocław, Polska

Streszczenie

Zakażenie Helicobacter pylori jest przyczyną zapalenia błony śluzowej żołądka, którego konsekwencją mogą być wrzody żołądka, chłoniak MALT lub proces nowotworowy. Szacuje się, że ta bakteria, będąca potwierdzonym czynnikiem onkogennym, bytuje w przewodzie pokarmowym u ponad połowy ludzi na świecie. Odsetek ten waha się w zależności od stopnia rozwoju ekonomicznego danego państwa – w krajach rozwiniętych może wynosić tylko 24%, natomiast w krajach rozwijających się sięgać nawet 70%. Skuteczność eradykacji H. pylori wynosi maksymalnie 90%, a dużym problemem klinicznym jest kwestia oporności bakterii na antybiotyki. Na Dolnym Śląsku 56,7% szczepów tej bakterii jest opornych na metronidazol, a 55,2% na klarytromycynę. Najnowsze wytyczne Konsensusu Maastricht V/Florencja 2016 potwierdzają, że preparaty probiotyczne ze szczepami Saccharomyces boulardii, Lactobacillus lub Bifidobacterium mogą zwiększyć odsetek eradykacji. Także podaż kiełków brokułów w diecie może wspomagać leczenie zakażenia H. pylori. Celem pracy jest przedstawienie i porównanie dotychczasowych metod terapii z leczeniem współczesnym. Omówiono inwazyjne oraz nieinwazyjne metody diagnostyczne. Przybliżono również sposób odkrycia H. pylori, charakterystykę mikroorganizmu wraz z jego chorobotwórczością oraz podano podstawowe informacje epidemiologiczne.

Abstract

Helicobacter pylori infection is a cause of gastritis that in consequence leads to peptic ulcers, MALT lymphoma and cancerous process. It is estimated that this bacteria, being an oncogenic factor, exists in gastrointestinal tract in more than half of the world population. This percentage varies according to the level of economic development of a given country, although in highly developed countries it can be just 24%, while in developing countries it reaches even 70%. The maximal efficacy of H. pylori eradication is up to 90% and the issue of antibiotic resistance is a vital clinical problem. There are 56.7% stains with metronidazole resistance and 55.2% stains with clarithromycin resistance in Lower Silesia. The latest guidelines of the Maastricht V/Florence 2016 Consensus confirm that probiotics containing Saccharomyces boulardii, Lactobacillus or Bifidobacterium may increase the percentage of eradication. Moreover, the supply of broccoli sprouts in the diet may support the treatment of H. pylori infection. The aim of this study is to present and compare the historical methods of therapy to current treatment. This paper presents invasive and non-invasive methods of diagnosis. Moreover, the way of discovering H. pylori, characteristic of this bacteria with its pathogenicity and basic epidemiological information are covered.

Słowa kluczowe

zakażenie Helicobacter pylori, probiotyki, eradykacja Helicobacter pylori, antybiotykooporność

Key words

Helicobacter pylori infection, probiotics, Helicobacter pylori infection eradication, antibiotic resistance

Piśmiennictwo (39)

  1. Linz B, Balloux F, Moodley Y, et al. An African origin for the intimate association between humans and Helicobacter pylori. Nature. 2007;445(7130):915. doi:10.1038/nature05562
  2. Blaser M. An endangered species in the stomach. Sci Am. 2005;292(2):38–45. doi:10.1038/scientificamerican0205-38
  3. Bizzozero G. Ueber die schlauchförmigen Drüsen des Magendarmkanals und die Beziehungen ihres Epitheles zu dem Oberflächenepithel der Schleimhaut [po niemiecku]. Archiv für Mikroskopische Anatomie. 1893;42:82–152. doi:10.1007/bf02975307
  4. Kidd M, Modlin M. A century of Helicobacter pylori: Paradigms lost-paradigms regained. Digestion. 1998;59(1):1–15. https://www.karger.com/Article/PDF/7461. Dostęp 12.02.2020.
  5. Nobel Media. The 2005 Nobel Prize in Physiology or Medicine [relacja prasowa]. 2005. https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2005/press-release/. Dostęp 3.12.2019.
  6. Marshall BJ, Armstrong JA, McGechie DB, Glancy RJ. Attempt to fulfil Koch’s postulates for pyloric campylobacter. Med J Australia. 1985;142(8):436–439. http://www.medicine.mcgill.ca/epidemiology/hanley/c609/Material/AmeeM/Marshall_Koch_Hpylori_1985.pdf. Dostęp 12.02.2020.
  7. Gieralowiec K. Helicobacter pylori – charakterystyka drobnoustroju, patogeneza i mikrobiologiczna diagnostyka zakażeń. Med Dośw Mikrobiol. 2016;68(3–4):213–223. http://www.medmikro.org/helicobacter-pylori-charakterystyka-drobnoustroju-patogeneza-i-mikrobiologiczna-diagnostyka-zakazen?lang=pl. Dostęp 12.02.2020.
  8. Kusters JG, van Vliet AH, Kuipers EJ. Pathogenesis of Helicobacter pylori infection. Clin Microbiol Rev. 2006;19(3):449–490. doi:10.1128/CMR.00054-05
  9. Van Doorn LJ, Figueiredo C, Sanna R, et al. Clinical relevance of the cagA, vacA, and iceA status of Helicobacter pylori. Gastroenterology. 1998;115(1):58–66. doi:10.1016/S0016-5085(98)70365-8
  10. Virella G. Mikrobiologia i choroby zakaźne. Wyd. 1 pol. Wrocław, Polska: Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner; 2000:177–179.
  11. Hooi JKY, Ying Lai W, Khoon W, et al. Global prevalence of Helicobacter pylori infection: Systematic review and meta-analysis. Gastroenterology. 2017;153(2):420–429. doi:10.1053/j.gastro.2017.04.02
  12. Bartnik W. Helicobacter pylori – diagnostyka i leczenie, specjalnie dla Medycyny Praktycznej – Chirurgii. https://www.mp.pl/gastrologia/wytyczne/83577,helicobacter-pylori-diagnostyka-i-leczenie Opublikowano 19.06.2013. Dostęp 3.12.2019.
  13. Eusebi LH, Zagari RM, Bazzoli F. Epidemiology of Helicobacter pylori infection. Helicobacter. 2014;19(supl 1):1–5. doi:10.1111/hel.12165
  14. Parsonnet J. Factors associated with disappearance of Helicobacter pylori in the West. W: Hunt R, Tytgat G, red. Helicobacter pylori: Basic Mechanisms to Clinical Cure. Dordrecht, Holandia: Springer; 2000. doi:10.1007/978-94-011-3927-4
  15. Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins Basic Pathology: Tenth Edition. Filadelfia, PA: Elsevier; 2018;704–706.
  16. Adrych K. Czy każdy chory z zakażeniem Helicobacter pylori powinien być leczony? Aktualne stanowisko. Gastroenterol Klin. 2018;10(1):23–31. https://journals.viamedica.pl/gastroenterologia_kliniczna/article/view/59382. Dostęp 12.02.2020.
  17. Dąbrowski A, Hartleb M, Nowakowska-Duława E, Szczepanek M. Choroby układu pokarmowego. W: Gajewski P, Szczeklik A, red. Interna Szczeklika 2019. Kraków, Polska: Medycyna Praktyczna; 2019:1000–1005.
  18. Januszewicz W, Wysocki WM, Starzyńska T. Choroby przewodu pokarmowego – rak żołądka. W: Gajewski P, Szczeklik A, red. Interna Szczeklika 2019 – mały podręcznik. Kraków, Polska: Medycyna Praktyczna; 2019:588–589.
  19. Lee YC, Chiang TH, Chou CK, et al. Association between Helicobacter pylori eradication and gastric cancer incidence: A systematic review and meta-analysis. Gastroenterology. 2016;150(5):1113–1124. doi:10.1053/j.gastro.2016.01.028
  20. Wysocki WM, Marlicz K. Choroby przewodu pokarmowego – chło-niaki żołądka. W: Gajewski P, Szczeklik A, red. Interna Szczeklika 2019 – mały podręcznik. Medycyna Praktyczna. Kraków, Polska: 2019;589–590.
  21. Krzyżek P, Kwiatkowska B. The importance of Helicobacter pylori in the development of gastric MALT lymphoma – induction of proliferation and immune suppression. Nowotwory. J Oncol. 2017;67(4):261–266. doi:10.5603/NJO.2017.0042
  22. Park JB, Koo JS. Helicobacter pylori infection in gastric mucosa-associated lymphoid tissue lymphoma. World J Gastroenterol. 2014;20(11):2751–2759. doi:10.3748/wjg.v20.i3.684
  23. Wong F, Rayner-Hartley E, Byrne MF. Extraintestinal manifestations of Helicobacter pylori: A concise review. World J Gastroenterol. 2014;20(34):11950–11961. doi:10.3748/wjg.v20.i34.11950
  24. Bartnik W, Celińska-Cedro D, Dzieniszewski J, et al. Wytyczne Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii dotyczące diagnostyki i leczenia zakażenia Helicobacter pylori. Gastroenterol Klin – Postępy i Standardy. 2014;6(2):41–49. https://journals.viamedica.pl/gastroenterologia_kliniczna/article/view/38379. Dostęp 12.02.2020.
  25. Malfertheiner P, Megraud F, O’Morain CA, et al. Management of Helicobacter pylori infection-the Maastricht V/Florence Consensus Report. Gut. 2017;66(1):6–30. doi:10.1136/gutjnl-2016-312288
  26. Sugano K, Tack J, Kuipers EJ, et al. Kyoto global consensus report on Helicobacter pylori gastritis. Gut. 2015;64(9):1353–1367. doi:10.1136/gutjnl-2015-309252
  27. European Helicobacter Pylori Study Group. Current European concepts in the management of Helicobacter pylori infection: The Maastricht Consensus Report. Gut. 1997;41(1):8–13. doi:10.1136/gut.41.1.8
  28. Malfertheiner P, Mégraud F, O’Morain C, et al. Current concepts in the management of Helicobacter pylori infection: The Maastricht 2–2000 Consensus Report. Aliment Pharmacol Ther. 2002;16(2):167–180. doi:10.1046/j.1365-2036.2002.01169.x
  29. Kodama M, Murakami K, Okimoto T, Fujioka T. Guidelines for the management of Helicobacter pylori – Maastricht III-2005 and Japanese guidelines [po japońsku]. Nihon Rinsho. 2008;66(4):804–810.
  30. Malfertheiner P, Megraud F, O’Morain CA, et al; European Helicobacter Study Group. Management of Helicobacter pylori infection: The Maastricht IV/ Florence Consensus Report. Gut. 2012;61(5):646–664. doi:10.1136/gutjnl-2012-302084
  31. Ferenc S, Gnus J, Kościelna M, et al. High antibiotic resistance of Helicobacter pylori and its effect on tailored and empiric eradication of the organism in Lower Silesia, Poland. Helicobacter. 2017;22(2):e12365. doi:10.1111/hel.12365
  32. Food and Agriculture Organization of the United Nation, World Health Organization. Health and nutritional properties of probiotics in food including powder milk with live lactic acid bacteria. Prevention. 2001;5(1):1–10.
  33. Zhu XY, Liu F. Probiotics as an adjuvant treatment in Helicobacter pylori eradication therapy. J Dig Dis. 2017;18(4):195–202. doi:10.1111/1751-2980.12466
  34. Dang Y, Reinhardt JD, Zhou X, Zhang G. The effect of probiotics supplementation on Helicobacter pylori eradication rates and side effects during eradication therapy: A meta-analysis. PloS One. 2014;9(11):e111030. doi:10.1371/journal.pone.0111030
  35. Szajewska H. Probiotyki – aktualny stan wiedzy i zalecenia dla praktyki klinicznej. Med. Prakt. 2017;7–8:19–37. https://www.mp.pl/gastrologia/wytyczne/168224,probiotyki-aktualny-stan-wiedzy-i-zalecenia-dla-praktyki-klinicznej. Dostęp 12.02.2020.
  36. Szajewska H, Horvath A, Kołodziej M. Systematic review with meta‐analysis: Saccharomyces boulardii supplementation and eradication of Helicobacter pylori infection. Aliment Pharmacol Ther. 2015;41(12):1237–1245. doi:10.1111/apt.13214
  37. Ren Q, Yan X, Zhou Y, Li WX. Periodontal therapy as adjunctive treatment for gastric Helicobacter pylori infection. Cochrane Database Syst Rev. 2016:2. doi:10.1002/14651858.CD009477.pub2
  38. Szwejda-Grzybowska J. Antykancerogenne składniki warzyw kapustnych i ich znaczenie w profilaktyce chorób nowotworowych. Bromatol Chem Toksykol. 2011;4(44):1039–1046. https://ptfarm.pl/download/8,8,99,5,4. Dostęp 12.02.2020.
  39. Galan MV, Kishan AA, Silverman AL. Oral broccoli sprouts for the treatment of Helicobacter pylori infection: A preliminary report. Dig Dis Sci. 2004;49(7–8):1088–1090. doi:10.1023/b:ddas.0000037792.04787.8a