Abstract

Background. Professional burnout occurs under circumstances of chronic stress and applies mostly to occupational groups whose work entails direct contact and close interpersonal involvement with people. Professional burnout is a consequence of dissonance between the person and the work environment. It is a multidimensional and remote response to chronic interpersonal stress at work. It is a process that usually builds up gradually and is difficult to reverse. Nurses working with mentally ill patients are a high-risk group for developing professional burnout.
Objectives. The aims of the study were to evaluate the level of professional burnout in mental health nurses working in the Masovian voivodeship in Poland, and to identify stress-inducing factors.
Material and Methods. The research, which was conducted in January and February 2017 using the diagnostic survey method, involved 107 mental health nurses employed in healthcare facilities located in the Masovian voivodeship. The research tool was a survey comprising of 2 questionnaires. The 1st was a modified Maslach Burnout Inventory (MBI), the 2nd − Goldberg’s General Health Questionnaire (GHQ-28) for mental health evaluation. The statistical analysis was conducted using the STATISTICA v. 13.1 program and the MBI questionnaires were evaluated with χ2 test, Kruskal−Wallis ANOVA and Mann–Whitney U test. Values of p < 0.05 were regarded as statistically significant.
Results. The statistical analysis of both questionnaires showed that the selected group of nurses is at risk of professional burnout. The research results showed that 51% of the interviewees were emotionally exhausted, while 46% admitted they are more or much more overtired than usual. Education level, age and job seniority also affected the mental health status of the respondents.
Conclusion. These findings show that the study group is prone to professional burnout. Younger nurses with higher education and shorter overall employment histories are significantly at risk of professional burnout.

Streszczenie

Wprowadzenie. Wypalenie zawodowe pojawia się w sytuacji przewlekłego stresu i dotyczy przede wszystkim grup zawodowych, których istotą jest bliski, angażujący kontakt interpersonalny oraz bezpośrednia praca z ludźmi. Wypalenie zawodowe stanowi konsekwencję braku zgodności między osobą a środowiskiem pracy. To proces, który narasta stopniowo, często w sposób ukryty i trudny do odwrócenia. Pielęgniarki pracujące z chorymi psychicznie zaliczają się do grupy wysokiego ryzyka zespołu wypalenia zawodowego, ponieważ w codziennej pracy są w stałym kontakcie z ludźmi potrzebującymi specjalistycznej opieki.
Cel pracy. Próba oceny stopnia wypalenia zawodowego pielęgniarek psychiatrycznych pracujących na terenie województwa mazowieckiego oraz identyfikacji czynników stresogennych wpływających na to zjawisko.
Materiał i metody. Badanie przeprowadzono w styczniu i lutym 2017 r. i objęto nim 107 pielęgniarek psychiatrycznych zatrudnionych na terenie województwa mazowieckiego. Do realizacji badania posłużyła metoda sondażu diagnostycznego. Narzędziem badawczym była ankieta złożona z 2 kwestionariuszy. Pierwszym z nich był zmodyfikowany test Maslach Burnout Inventory (MBI) – Kwestionariusz Wypalenia Zawodowego Maslach, a drugim standaryzowany General Health Questionnaire-28 (GHQ-28) – Ocena Zdrowia Psychicznego według D. Goldberga. Analiza statystyczna została wykonana w programie STATISTICA 13.1. Do obliczenia wyników użyto testów: χ2, ANOVA Kruskala–Wallisa oraz testu U Manna–Whitneya, a za istotne statystycznie przyjęto odpowiedzi z poziomem p < 0,05.
Wyniki. Analiza statystyczna obu kwestionariuszy wykazała, że badana grupa pielęgniarek psychiatrycznych jest narażona na zespół wypalenia zawodowego. Z interpretacji obu kwestionariuszy wynika, że 51% ankietowanych jest emocjonalnie wyczerpanych. Aż 46% badanych pielęgniarek przyznaje, że jest przemęczonych bardziej lub znacznie bardziej niż zwykle. W przypadku badanej grupy wykształcenie, wiek, a także staż pracy mają wpływ na stan zdrowia psychicznego, jak również na zjawisko wypalenia zawodowego.
Wnioski. Przeprowadzone badanie wykazało, że badana grupa jest narażona na zjawisko wypalenia zawodowego. Pielęgniarki najbardziej narażone na zjawisko wypalenia zawodowego mają wyższe wykształcenie i należą do młodszej grupy wiekowej.