Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health
2019, tom 9, nr 1, styczeń-marzec, str. 51–55
doi: 10.17219/pzp/94583
Typ publikacji: praca oryginalna
Język publikacji: polski
Pobierz cytowania:
Stosunek gdańskich gimnazjalistów do problemu palenia tytoniu i używania wyrobów tytoniowych
The attitude of Gdańsk middle school students to the problem of smoking and use of tobacco products
1 Studenckie Koło Naukowe Zdrowia Publicznego przy Zakładzie Zdrowia Publicznego i Medycyny, Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej, Gdański Uniwersytet Medyczny, Gdańsk, Polska
Streszczenie
Wprowadzenie. Palenie tytoniu wśród młodzieży stanowi poważny problem. Wielu młodych ludzi sięga po wyroby tytoniowe i chociaż są nieletni, nie mają problemu z zakupem papierosów.
Cel pracy. Weryfikacja wiedzy uczniów z gdańskich gimnazjów na temat szkodliwości palenia i używania wyrobów tytoniowych, a także ukazanie ich postaw i przekonań.
Materiał i metody. W pracy wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego. Zbieranie informacji odbyło się przy wykorzystaniu ankiety stworzonej przez WHO – GTSS Global Youth Tobacco Survey – Core Questionnaire with Optional Questions, którą respondenci wypełniali samodzielnie. W badaniu wzięło udział 117 nastolatków w wieku 14–17 lat.
Wyniki. Aż 57% ankietowanych próbowało palić papierosy, a także inne wyroby tytoniowe i nie miało problemu z ich zakupem. Wśród badanych 58% osób było narażonych na bierne palenie w przeciągu ostatniego tygodnia. Jedna czwarta uczniów zgadza się ze stwierdzeniem, że mogliby polubić palenie. Prawie 82% zdaje sobie sprawę z tego, że rzucenie palenia jest trudne. Pierwszy kontakt z papierosem <11. r.ż. miało 24% badanych. Dla 56% ankietowanych zdobycie papierosów nie stanowiłoby problemu.
Wnioski. Palenie wyrobów tytoniowych stanowi poważny problem wśród nastolatków. Są oni narażeni na jego negatywne skutki nie tylko w trakcie czynnego, ale także podczas biernego palenia. Młodzi ludzie eksperymentują ze spożywaniem wyrobów tytoniowych i nie stanowi dla nich problemu zdobycie tych produktów. Wyniki badania pokazują, że już bardzo młodzi ludzie wpadają w trudne do pokonania uzależnienia.
Abstract
Background. Cigarette smoking among young people is a serious problem. Many young people reach for tobacco products and although there are teenagers they do not have problems with purchasing them.
Objectives. To test Gdańsk secondary school students’ knowledge about the dangers of smoking and tobacco use.
Material and Methods. The study used a method of diagnostic survey. Data was collected using a survey developed by the WHO – Global Youth Tobacco GTSS Survey – Core Questionnaire with Optional Questions, to which the respondents gave answers themselves. The study involved 117 adolescents aged 14–17 years.
Results. Fifty-seven percent of respondents tried to smoke cigarettes and other tobacco products and had no problem with their purchase. Fifty-eight percent of respondents were exposed to passive smoking within the last week. Twenty-five percent of students agree with the statement that they might get to like smoking. Almost 82% are aware of the fact that giving up smoking is difficult. Twenty-four percent of respondents declared that their first contact with a cigarette was when they were less than 11 years old. For 56% of respondents obtaining cigarettes would not be a problem.
Conclusion. Smoking of tobacco products is a serious problem among teenagers. They are not only exposed to its negative consequences during active smoking, but also during passive smoking. Young people experiment with the consumption of tobacco products and it is not a problem for them to acquire them. The results show that even very young people fall into addictions difficult to overcome.
Słowa kluczowe
palenie, nastolatki, tytoń, zdrowie człowieka
Key words
tobacco, smoking, human health, teenagers
Piśmiennictwo (16)
- World Health Organization. European Tobacco Control Status Report 2013. Kopenhaga, Dania: World Health Organization; 2013. http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0011/235973/European-Tobacco-Control-Status-Report-2013-Eng.pdf. Dostęp 6.03.2019.
- Bąk-Romaniszyn L, Czkwianianc E, Cywińska-Bernas A, et al. Choroby społeczne i cywilizacyjne – wybrane zagadnienia. Łódź, Polska: Uniwersytet Medyczny w Łodzi; 2013.
- World Health Organization. Why Take the Risk? Regional Office for the Eastern Mediterranean 2009. http://www.emro.who.int/tfi/tfi.htm. Dostęp 6.03.2019.
- Currie C, Zanotti C, Morgan A, et al, red. Social Determinants of Health and Well-Being Among Young People, Health Behavior in School-Aged Children (HBSC) Study: International Report From the 2009/2010 Survey. Kopenhaga, Dania: WHO Regional Office for Europe; 2012. http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0003/163857/Social-determinants-of-health-and-well-being-among-young-people.pdf. Dostęp 6.03.2019.
- Mazur J, Małkowska-Szkutnik A, red. Wyniki badań HBSC 2010 – raport techniczny. Warszawa, Polska: Instytut Matki i Dziecka; 2010.
- Global Youth Tobacco Survey Collaborative Group. Global Youth Tobacco Survey (GYTS): Core Questionnaire with Optional Questions, Version 1.0 – July 2012. https://www.datafirst.uct.ac.za/dataportal/index.php/catalog/645/download/9102. Dostęp 6.03.2019.
- WHO Regional Office for the Eastern Mediterranean. The Tobacco Health Toll. Kair, Egipt: WHO Regional Office for the Eastern Mediterranean; 2005.
- ASH Action for Smoking and Health. Fact Sheet: Young people and smoking. http://ash.org.uk/files/documents/ASH_108.pdf. Dostęp 6.03.2019.
- Woynarowska B, Mazur J. Intencje palenia tytoniu w niedalekiej przyszłości u młodzieży 15-letniej i ich niektóre uwarunkowania. Alkohol Narkom. 2002;15(1):71–82. http://ain.ipin.edu.pl/archiwum/2002/1/AiN_1-2002-08.pdf. Dostęp 6.03.2019.
- Ipsos. Dzieci i pieniądze: kieszonkowe nie poddaje się kryzysowi. http://www.ipsos.pl/kieszonkowe-dzieci-2010. Dostęp 27.04.2014.
- World Health Organization. Global Youth Tobacco Survey. http://www.cdc.gov/tobacco/global/gtss/tobacco_atlas/pdfs/part3.pdf. Dostęp 6.03.2019.
- Kokociński M. Rola grupy rówieśniczej w procesie socjalizacji młodzieży. Poznań, Polska: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Komunikacji i Zarządzania; 2011.
- Appelt K, Matejczuk, M. Tutoring rówieśniczy, czyli stara metoda na nowo odkrywana. Charaktery. 2013;5:21–30.
- Ustawa z 8.04.2010 r. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. DzU z 2010 r. Nr 81, poz 529.
- American Cancer Society. Questions About Smoking, Tobacco, and Health. Atlanta, GA, USA: American Cancer Society; 2014.
- Grochowska A, Schlegel-Zawadzka M. Palenie tytoniu jako przykład antyzdrowotnych zachowań wśród młodzieży szkół ponadgimnazjalnych. Stud Med. 2008;11:29–32. http://www.ujk.edu.pl/studiamedyczne/doc/SM_tom_11/Palenie%20tytoniu.pdf. Dostęp 6.03.2019.




