Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne

Piel. Zdr. Publ.
Index Copernicus (ICV) – 69,56
Ogólny współczynnik odrzuceń – 24,41%
ISSN 2082-9876 (print)
ISSN 2451-1870 (online)
Periodyczność – kwartalnik

Pobierz PDF

Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health

2018, tom 8, nr 3, lipiec-wrzesień, str. 185–193

doi: 10.17219/pzp/85359

Typ publikacji: praca oryginalna

Język publikacji: polski

Pobierz cytowania:

  • BIBTEX (JabRef, Mendeley)
  • RIS (Papers, Reference Manager, RefWorks, Zotero)

Creative Commons BY-NC-ND 3.0 Open Access

Opinia kobiet ciężarnych na temat diagnostyki prenatalnej – badanie jednoośrodkowe

Pregnant women’s opinion about prenatal screening: A single-center study

Anna W. Szablewska1,A,B,C,D, Anna Michalik2,D,E,F

1 Zakład Pielęgniarstwa Ogólnego, Katedra Pielęgniarstwa, Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej, Gdański Uniwersytet Medyczny, Gdańsk

2 Zakład Pielęgniarstwa Położniczo-Ginekologicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej, Gdański Uniwersytet Medyczny, Gdańsk

Streszczenie

Wprowadzenie. Diagnostyka prenatalna stanowi jedno z największych osiągnięć współczesnej perinatologii. Dzięki niej można we wczesnym stadium ciąży uzyskać istotne informacje o zagrożeniach dla płodu oraz podjąć racjonalne działania prewencyjne bądź lecznicze. Szacuje się, iż w ogólnej populacji u 2–4% żywo urodzonych noworodków rozpoznawana jest przynajmniej 1 wada wrodzona. Częstość występowania chorób uwarunkowanych genetycznie oraz wad wrodzonych uzmysławia, jak wiele rodzin jest obciążonych problemami natury psychologicznej i społecznej.
Cel pracy. Celem pracy było poznanie opinii kobiet ciężarnych na temat diagnostyki prenatalnej.
Materiał i metody. Materiał kliniczny obejmował grupę 105 ciężarnych, które poddały się diagnostyce prenatalnej: 79 z nich było w grupie ryzyka wystąpienia wady wrodzonej (grupa A), 26 nie miało bezpośrednich wskazań medycznych do przeprowadzenia diagnostyki prenatalnej (grupa B). Badanie przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem kwestionariuszy ankiety (Kwestionariusz Percepcji Ryzyka Genetycznego, Kwestionariusz Postaw Wobec Diagnostyki Prenatalnej oraz Kwestionariusz Diagnostyki Prenatalnej autorstwa Kornas-Bieli). Analizę statystyczną przeprowadzono za pomocą programu statystycznego STATISTICA 10.
Wyniki. Wykazano istotną statystycznie różnicę pomiędzy grupami pod względem: wieku, liczby posiadanych dzieci oraz czasu potrzebnego do namysłu od momentu uzyskania informacji o możliwości poddania się diagnostyce a podjęciem decyzji o jej przeprowadzeniu. Wykazano istotną statystycznie zależność pomiędzy liczbą posiadanych dzieci a dopuszczalnością przerwania ciąży.
Wnioski. Diagnostyka prenatalna jest akceptowana przez ciężarne. Aprobują one badania prenatalne, nawet jeśli stwierdzona na ich podstawie nieprawidłowość nie jest możliwa do wyleczenia. Zarówno ciężarnym posiadającym wskazania medyczne do przeprowadzenia badań prenatalnych, jak i tym, które zdecydowały się na nie mimo braku wskazań, towarzyszyło takie samo uczucie lęku. Kobiety posiadające potomstwo uważają aborcję ze względu na wadę płodu za niedopuszczalną.

Abstract

Background. Prenatal diagnostics is one of the most important achievements of modern perinatology. We can obtain important information about the risks to the fetus in early pregnancy and take appropriate preventive or curative measures. It is estimated that in the general population, 2–4% of live births are diagnosed with at least one congenital malformation. The incidence of genetically determined diseases and deficiencies make aware how many families are affected by psychological and social problems.
Objectives. The aim of the study was to recognize pregnant women’s opinion about prenatal diagnosis.
Material and Methods. The clinical material included 105 pregnant women who underwent prenatal diagnosis: 79 of them were at risk of congenital malformation (Group A), while 26 had no direct medical indication for prenatal diagnosis (Group B). The study was conducted using a questionnaire survey (Genetic Risk Perception Questionnaire, Prenatal Diagnostic Positive Questionnaire, and Pregnancy Diagnostic Questionnaire; Kornas-Biela). The statistical analysis was based on statistical software STATISTICA 10.
Results. A statistically significant difference was found between the groups in terms of age, number of children and time needed for reflection between obtaining information about the possibility of being diagnosed and a decision made. There was a statistically significant dependence between the number of children possessed and the probability of termination of pregnancy.
Conclusion. Prenatal diagnosis is accepted by pregnant women. Pregnant women approve prenatal examinations even if the abnormality is not possible to treat. Both group felt anxiety on the same level. Women who have children consider Women who have children consider performing abortion in the case of confirmed fetus malformation as unacceptable.

Słowa kluczowe

ciąża, diagnostyka prenatalna, opieka prenatalna, opinie ciężarnych

Key words

pregnancy, prenatal diagnosis, prenatal care, pregnant women’s opinion

Piśmiennictwo (30)

  1. Zespół Polskiego Rejestru Wrodzonych Wad Rozwojowych. Wrodzone wady rozwojowe w Polsce w latach 2005–2006 – dane z Polskiego Rejestru Wrodzonych Wad Rozwojowych. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu im. Karola Marcinkowskiego; 2010.
  2. Pasińska M, Haus O, Ludwikowski G, Drożniewska M, Duszeńko E, Piotrowicz M. Analiza genetycznych przyczyn niepowodzeń ciążowych u par z poronieniami i urodzeniem dziecka martwego lub żywego z wadami wrodzonymi. Pediatr Pol. 2007;82(4):292–299.
  3. Gula J, Gałkowski J. W imieniu dziecka poczętego. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL; 1988.
  4. Lindgren P, Stadin M, Blomberg I, Nordin K, Sahlgren H, Ingvoldstad Malmgren C. Information about first trimester screening and self-reported distress among pregnant women and partners: Comparing two methods of information giving in Sweden. Acta Obstet Gynecol Scand. 2017;96(10):1243–1250. doi:10.1111/aogs.13195.
  5. Lazar J, Hylarides MJ. Analysis of the psychosocial impact of caretaking on the parents of an infant with severe congenital heart defect. BMJ Case Rep. 2017. doi:10.1136/bcr-2016-218351.
  6. Wilpers AB, Kennedy HP, Wall D, Funk M, Bahtiyar MO. Maternal anxiety related to prenatal diagnoses of fetal anomalies that require surgery. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs. 2017;46(3):456–464.
  7. Richmond Z, Fleischer R, Chopra M, et al. The impact of non-invasive prenatal testing on anxiety in women considered at high or low risk for aneuploidy after combined first trimester screening. Prenat Diagn. 2017;37(10):975–982. doi:10.1002/pd.511.
  8. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 21.12.2004 r. w sprawie zakresu świadczeń opieki zdrowotnej, w tym badań przesiewowych, oraz okresów, w których te badania są przeprowadzane. Dz. U. z 2004 r. Nr 276, poz. 2740.
  9. Ustawa z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych. Dz. U. z 1997 r. Nr 133, poz. 883.
  10. Kornas-Biela D. Psychologiczne problemy poradnictwa genetycznego i diagnostyki prenatalnej. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL; 1996.
  11. Łuczak-Wawrzyniak J. Diagnostyka prenatalna – analiza celu badania z perspektywy lekarza, matki/rodziców, płodu/dziecka. Perinatol Neonatol Ginekol. 2013;6(1):7–13.
  12. Press N, Browner CH. Why women say yes to prenatal diagnosis. Soc Sci Med. 1997;45(7):979–989.
  13. Żekanowski C. Genetyka medyczna – problemy i zagrożenia. W: Chyrowicz B, red. Granice ingerencji w naturę. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL; 2001:111.
  14. Michalik A, Preis K. Demographic factors determining termination of pregnancy following the detection of lethal fetal malignancy. J Matern Neonatal Med. 2014;27(13):1301–1304.
  15. Georgsson Öhman S, Waldenström U. Second‐trimester routine ultrasound screening: Expectations and experiences in a nationwide Swedish sample. Ultrasound Obstet Gynecol. 2008;32(1):15–22.
  16. Hurford E, Hawkins A, Hudgins L, Taylor J. The decision to continue a pregnancy affected by Down syndrome: Timing of decision and satisfaction with receiving a prenatal diagnosis. J Genet Couns. 2013;22(5):587–593.
  17. Aune I, Möller A. “I want a choice, but I don’t want to decide”: A qualitative study of pregnant women’s experiences regarding early ultrasound risk assessment for chromosomal anomalies. Midwifery. 2012;28(1):14–23.
  18. Wroński K. Should every pregnant woman have a free access to prenatal examinations? Legal aspects of conducting prenatal examinations in Poland. Med Rodz. 2009;1(1):2–10.
  19. Frączek P, Jabłońska M, Pawlikowski J. Medyczne, etyczne, prawne i społeczne aspekty badań prenatalnych w Polsce. Med Ogólna Nauki Zdr. 2013;19(2):103–109.
  20. CBOS. Opinie o badaniach prenatalnych – komunikat z badań. Warszawa: CBOS; 1999.
  21. van Schendel RV, Kleinveld JH, Dondorp WJ, et al. Attitudes of pregnant women and male partners towards non-invasive prenatal testing and widening the scope of prenatal screening. Eur J Hum Genet. 2014;22(12):1345–1350.
  22. Tymstra T, Bajema C, Beekhuis JR, Mantingh A. Women’s opinions on the offer and use of prenatal diagnosis. Prenat Diagn. 1991;11(12):893–898.
  23. Pasińska M, Przybylski G, Kazdepka-Ziemińska A. Ocena świadomości kobiet ciężarnych z Poradni Badań Prenatalnych na wpływ dymu tytoniowego na stan zdrowotny noworodków. Probl Hig Epidemiol. 2007;88(3):39–43.
  24. Marteau TM, Dormandy E. Facilitating informed choice in prenatal testing: How well are we doing? Am J Med Genet. 2001;106(3):185–190. doi:10.1002/ajmg.10006.
  25. Marteau TM, Nippert I, Hall S, et al. Outcomes of pregnancies diagnosed with Klinefelter syndrome: The possible influence of health professionals. Prenat Diagn. 2002;22(7):562–566.
  26. Nakić Radoš S, Košec V, Gall V. The psychological effects of prenatal diagnostic procedures: Maternal anxiety before and after invasive and noninvasive procedures. Prenat Diagn. 2013;33(12):1194–1200.
  27. Weinman J, Johnston M. Stressful medical procedures: An analysis of the effects of psychological interventions and of the stressfulness of the procedures. Top Heal Psychol. 1988;32(2):205–217.
  28. Tercyak K, Johnson S, Roberts S. Psychological response to prenatal genetic counseling and amniocentesis. Patient Educ. 2001;43(1):73–84.
  29. Sher C, Romano-Zelekha O, Green MS, Shohat T. Factors affecting performance of prenatal genetic testing by Israeli Jewish women. Am J Med Genet. 2003;120A(3):418–422.
  30. Katechizm Kościoła Katolickiego. Poznań: Pallottinum; 2009:336–337.
© Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu