Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne

Piel. Zdr. Publ.
Index Copernicus (ICV) – 69,56
Ogólny współczynnik odrzuceń – 24,41%
ISSN 2082-9876 (print)
ISSN 2451-1870 (online)
Periodyczność – kwartalnik

Pobierz oryginał (PL)

Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health

2018, tom 8, nr 2, kwiecień-czerwiec, str. 111–122

doi: 10.17219/pzp/89731

Typ publikacji: praca oryginalna

Język publikacji: polski

Pobierz cytowania:

  • BIBTEX (JabRef, Mendeley)
  • RIS (Papers, Reference Manager, RefWorks, Zotero)

Creative Commons BY-NC-ND 3.0 Open Access

Wpływ wybranych czynników socjodemograficznych, położniczych i psychologicznych na stopień akceptacji choroby u kobiet leczonych z powodu chorób narządu rodnego

Influence of selected sociodemographic, obstetric and psychological factors on the level of acceptance of illness in women treated for reproductive system diseases

Marzena Kaźmierczak1,A,B,C,D,E,F, Grażyna Gebuza1,A,C,E, Ewa K. Izdepska1,A,B,C, Estera Mieczkowska1,A,C, Małgorzata Gierszewska1,A,C

1 Pracownia Podstaw Opieki Położniczej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu – Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Bydgoszcz

Streszczenie

Wprowadzenie. Akceptacja choroby jest bardzo ważnym elementem w procesie terapeutycznym. Satysfakcja z życia niekiedy ułatwia akceptację choroby i zmiany, które wnosi ona w życie.
Cel pracy. Ocena stopnia akceptacji choroby u kobiet leczonych z powodu schorzeń narządu rodnego oraz ustalenie jej determinantów.
Materiał i metody. Do badania włączono 140 kobiet hospitalizowanych na oddziale ginekologicznym z powodu chorób narządu rodnego. Metodą badawczą był sondaż diagnostyczny. Narzędzia badawcze wykorzystane w pracy: Skala Akceptacji Choroby i Skala Satysfakcji z Życia oraz kwestionariusz ankiety.
Wyniki. Poziom akceptacji choroby i satysfakcji z życia wśród osób z badanej grupy był przeciętny. Stwierdzono, że istnieje związek wysoce istotny statystycznie między stopniem akceptacji choroby a poziomem zadowolenia z życia kobiet (p < 0,01). Zmienne socjodemograficzne (wiek, wykształcenie, stan cywilny) nie warunkowały stopnia akceptacji schorzenia, jedynie w przypadku zmiennej miejsce zamieszkania odnotowano różnicę istotną statystycznie (p < 0,05). Rodzaj rozpoznania choroby narządu rodnego istotnie warunkuje poziom akceptacji choroby (p < 0,05).
Wnioski. Akceptacja choroby oraz odczuwana satysfakcja z życia wśród osób z badanej grupy prezentuje się na poziomie przeciętnym. Im wyższy poziom zadowolenia z życia kobiet, tym większa akceptacja choroby. Rodzaj rozpoznania choroby narządu rodnego (choroba nowotworowa / nienowotworowa) istotnie warunkuje poziom akceptacji choroby. U mieszkanek miast stwierdzono wyższy stopień akceptacji swojego schorzenia.

Abstract

Background. Acceptance of illness constitutes a crucial element of the therapeutic process. Life satisfaction seems to promote the acceptance of illness and the changes that it causes.
Objectives. Assessment of the level and determinants of acceptance of illness in women treated for reproductive system diseases.
Material and Methods. The study involved 140 women hospitalized in the gynecological ward due to reproductive system diseases. The study was based on a diagnostic survey and used: the Acceptance of Illness Scale, the Satisfaction with Life Scale, and authors own questionnaire.
Results. The level of illness acceptance and satisfaction with life in the study population was moderate. A highly significant correlation (p < 0.01) was found between the level of illness acceptance and the level of life satisfaction in the respondents. Sociodemographic variables (age, education, marital status) did not affect the level of illness acceptance; a statistically significant difference was found only for the place of residence variable (p < 0.05). The type of reproductive system disease diagnosed significantly affected the level of its acceptance (p < 0.05).
Conclusion. The level of acceptance of illness and satisfaction with life in the study population was moderate. The level of acceptance of illness increased with the level of satisfaction with life. It was also significantly affected by the type of diagnosis (cancerous/non-cancerous condition). Urban residents showed a higher level of illness acceptance.

Słowa kluczowe

akceptacja choroby, satysfakcja z życia, choroby ginekologiczne

Key words

life satisfaction, acceptance of disease, gynecological diseases

Piśmiennictwo (37)

  1. Cieślik A. Jakość życia w naukach medycznych. Stud Med. 2010;19:49–53.
  2. Mazurek J, Lurbiecki J. Skala Akceptacji Choroby i jej znaczenie w praktyce klinicznej. Pol Mer Lek. 2014;36(212):106–108.
  3. Kozieł P, Lomper K, Uchmanowicz B, Polański J. Związek akceptacji choroby oraz lęku i depresji z oceną jakości życia pacjentek z chorobą nowotworową gruczołu piersiowego. Med Paliat Prakt. 2016;10(1):28–36.
  4. Piontek B. Kategorie „zdrowie” i „choroba” i ich implikacje dla zarządzania systemem ochrony zdrowia. Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy. 2016;48(4):230–245.
  5. Rolińska A, Furmaga O, Kwaśniewski W, Makara-Studzińska M. Zaburzenia psychiczne w przebiegu choroby nowotworowej. Curr Probl Psychiatry. 2011;12(4):546–549.
  6. Słopiecka A, Kamusińska E. Psychologiczne problemy kobiet hospitalizowanych z powodu chorób ginekologicznych. Probl Pielęg. 2011;19(1):130–133.
  7. Kaźmierczak M, Kubiak I, Gebuza G, Gierszewska M, Mieczkowska E. Czynniki determinujące akceptację choroby przez kobiety leczone z powodu zmian patologicznych szyjki macicy. Med Og Nauk Zdr. 2015;21(2):181–186.
  8. Juczyński Z. Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego; 2009:128–165.
  9. Moczydłowska A, Krajewska-Kułak E, Kózka M, Bielski K. Stopień akceptacji choroby przez pacjentów oddziałów zachowawczych i zabiegowych. Piel Chir Angiol. 2014;2:62–70.
  10. Pawlik M, Karczmarek-Borowska B. Akceptacja choroby nowotworowej u kobiet po mastektomii. Prz Med Uniw Rzesz Inst Leków. 2013;2:203–211.
  11. Pawlikowska-Łagód K, Janiszewska M, Firlej E, Dąbska O, Sak J. Akceptacja choroby kobiet leczących się z powodu osteoporozy. J Educ Health Sport. 2016;6(5):139–148. http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.51372.
  12. Kurowska K, Lach B. Akceptacja choroby i sposoby radzenia sobie ze stresem u chorych na cukrzycę typu 2. Diabet Prakt. 2011;12(3):113–119.
  13. Łuczyk M, Pietraszek A, Łuczyk R, Stanisławek A, Szadowska-Szlachetka Z, Charzyńska-Gula M. Akceptacja choroby w grupie kobiet leczonych chirurgicznie z powodu nowotworu piersi. J Educ Health Sport. 2015;5(9):569–576.
  14. Skotnicka-Graca U. Stopień akceptacji choroby wśród pacjentów i ich rodzin przed i po zabiegu chirurgicznym z powodu krytycznego niedokrwienia kończyn dolnych. Ann UMCS. 2004;59(16–6):145–148.
  15. Bąk-Sosnowska M, Oleszko K, Skrzypulec-Plinta V. Adaptacja psychologiczna dojrzałych kobiet w pierwszych dobach po zabiegu mastektomii. Przegl Menopauzal. 2013;2:120–124.
  16. Marzec A, Andruszkiewicz A, Banaszkiewicz M. Poczucie koherencji, akceptacja choroby a funkcjonowanie w chorobie przewlekłej osób chorych na chorobę nerek i chorych na cukrzycę, hemodializowanych – doniesienie wstępne. Pielęg XXI w. 2011;2(35):51–56.
  17. Niedzielski A, Humeniuk E, Błaziak P, Fedoruk E. Stopień akceptacji choroby w wybranych chorobach przewlekłych. Wiad Lek. 2007;60(5–6):224–227.
  18. Kapela I, Bąk E, Krzemińska SA, Foltyn A. Ocena poziomu akceptacji choroby i satysfakcji z życia u chorych na raka jelita grubego leczonych chemioterapią. Piel Zdr Publ. 2017;26(1):53–61.
  19. Mącik D, Fijałkowska S, Nycz K. Valuing crisis, acceptance of illness and social support among people suffering from lung cancer. Współczesna Onkol. 2011;15(6):376–380.
  20. Golecka B. Jakość życia pacjentek z chorobą nowotworową leczonych metodą chemioterapii. Med Rodz. 2013;2:35–40.
  21. Kupcewicz E, Wojtkowska M. Akceptacja choroby a poczucie satysfakcji z życia w grupie chorych leczonych z powodu dyskopatii. Przeds Zarz. 2014;15(12):157–170. http://piz.san.edu.pl/docs/e-XV-12-2.pdf. Dostęp 24.11.2016.
  22. Witkowska K, Kupcewicz E. Wpływ wybranych czynników socjodemograficznych na jakość życia chorych z cukrzycą typu 2. Przeds Zarz. 2014;15(12):189–202. http://piz.san.edu.pl/docs/e-XV-12-2.pdf. Dostęp 24.11.2016.
  23. Zielińska-Więczkowska H, Żychlińska E. Akceptacja choroby nowotworowej i jej związek z jakością życia osób starszych objętych opieką paliatywną stacjonarną i domową. Med Rodz. 2015;4:151–156.
  24. Łatka J, Majda A, Sołtys A. Uwarunkowania akceptacji choroby przez chorych poddawanych hemodializie zewnątrzustrojowej. Probl Pielęg. 2013;21(3):318–326.
  25. Nowicki A, Ostrowska Ż. Akceptacja choroby przez chore po operacji raka piersi w trakcie leczenia uzupełniającego. Pol Merk Lek. 2008;24:143,403–407.
  26. Łuczyk R, Juśko A, Łuczyk M, Krzyżanowska E, Plottke A. Akceptacja choroby w grupie pacjentów z rozpoznaną dusznicą bolesną niestabilną. J Educ Health Sport. 2016;6(7):453-470.
  27. Szafraniec R, Szczuka E, Pawłowska A. Akceptacja choroby przez pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Fizjoter Pol. 2012;12(1):39–48.
  28. Wiśniewska-Szumacher A, Karakiewicz B, Bażydło M, Szkup-Jabłońska M, Jurczak A, Grochans E. Czynniki determinujące akceptację choroby przez pacjentów leczonych z powodu żylaków kończyn dolnych. Probl Pielęg. 2013;21(4):489–495.
  29. Lelonek B, Kaczmarczyk M. Przystosowanie do choroby u pacjentów leczonych na oddziale chirurgicznym. Stud Med. 2011;24(4):45–52.
  30. Van Damme-Ostapowicz K, Krajewska-Kułak E, Nwosu PJ, Kułak W, Sobolewski M, Olszański R. Acceptance of illness and satisfaction with life among malaria patients in Rivers state, Nigeria. BMC Health Serv Res. 2014;3(14):202. doi:10.1186/1472-6963-14-202.
  31. Krajewska-Kułak E, Chilicka M, Kułak W, Rozwadowska E, Lankau A. Akceptacja sytuacji związanej ze stanem zdrowia przez pacjentki oddziału patologii ciąży i położniczego. Gin Prakt. 2010:2(105):31–35.
  32. Łuczak-Wawrzyniak J, Szczepańska M, Skrzypczak JM. Ocena jakości życia kobiet z rozpoznaną endometriozą oraz sposobów radzenia sobie z negatywnymi skutkami choroby. Przegl Menopauz. 2007;6(6):329–335.
  33. Kowalska-Wojtysiak M. Wsparcie społeczne płynące od partnerów życiowych a radzenie sobie z chorobą przewlekłą (na podstawie cukrzycy typu 2) przez kobiety i mężczyzn. Now Lek. 2012;81(3):187–196.
  34. Kurowska K, Andrzejewska P. Rola wsparcia a przystosowanie się do życia z zespołami bólowymi kręgosłupa. Farm Współ. 2016;9:55–60.
  35. Olszak C, Nowicka E, Baczewska B, et al. Wpływ wybranych czynników społeczno-demograficznych i medycznych na akceptację choroby w grupie osób z cukrzycą typu 2. J Educ Health Sport. 2016;6(12):11–28.
  36. Krzyżanowska E, Matej A, Łuczyk R, et al. Wpływ akceptacji choroby na zachowania zdrowotne pacjentów z marskością wątroby. J Educ Health Sport. 2016;6(11):225–244.
  37. Jankowska-Polańska B, Kasprzyk M, Chudiak A, Uchmanowicz I. Wpływ akceptacji choroby na jakość życia pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP). Pneumonol Alergol Pol. 2016;84:3–10.
© Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu