Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne

Piel. Zdr. Publ.
Index Copernicus (ICV) – 69,56
Ogólny współczynnik odrzuceń – 24,41%
ISSN 2082-9876 (print)
ISSN 2451-1870 (online)
Periodyczność – kwartalnik

Pobierz PDF

Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health

2017, tom 7, nr 1, styczeń-marzec, str. 53–61

doi: 10.17219/pzp/64689

Typ publikacji: praca oryginalna

Język publikacji: polski

Pobierz cytowania:

  • BIBTEX (JabRef, Mendeley)
  • RIS (Papers, Reference Manager, RefWorks, Zotero)

Creative Commons BY-NC-ND 3.0 Open Access

Ocena poziomu akceptacji choroby i satysfakcji z życia u chorych na raka jelita grubego leczonych chemioterapią

Evaluation of the level of acceptance of the disease and of satisfaction with life in patients with colorectal cancer treated with chemotherapy

Ilona Kapela1,B,C,D, Ewelina Bąk2,A,E, Sylwia A. Krzemińska3,E,F, Agnieszka Foltyn2,B,C

1 II Oddział Onkologiczny, Beskidzkie Centrum Onkologii w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała

2 Katedra Pielęgniarstwa i Ratownictwa Medycznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała

3 Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław

Streszczenie

Wprowadzenie. Nowotwory jelita grubego należą do jednych z najczęściej występujących nowotworów złośliwych na świecie. Jakość życia chorych leczonych metodą chemioterapii pogarsza się, zwłaszcza ze względu na cierpienie, smutek, brak życiowej energii, lęk przed leczeniem, problemy finansowe i dolegliwości fizyczne.
Cel pracy. Ocena poziomu akceptacji choroby oraz satysfakcji z życia wśród pacjentów, u których rozpoznano chorobę nowotworową w obrębie jelita grubego, leczonych metodą chemioterapii.
Materiał i metody. Badaniem objęto 92 pacjentów chorych na raka jelita grubego leczonych metodą chemioterapii w warunkach szpitalnych. Narzędziami badawczymi były 3 standaryzowane kwestionariusze: Skali Akceptacji Choroby (AIS), Skali Satysfakcji z Życia (SWLS) i Skali Przystosowania Psychicznego do Choroby Nowotworowej (Mini-MAC) oraz ankieta demograficzna własnego autorstwa.
Wyniki. Poziom akceptacji choroby w badanej grupie chorych osiąga wartości nieco większe od przeciętnych (63,7%), co świadczy o dość dobrym przystosowaniu się do choroby nowotworowej. Satysfakcja z życia według skali SWLS również osiąga wartości nieco większe (55,8%) od średnich. Wśród sposobów radzenia sobie z chorobą nowotworową w skali Mini-MAC zdecydowanie dominuje styl konstruktywny z przewagą strategii ducha walki i pozytywnego przewartościowania (88,4%). Styl destrukcyjny osiągnął małe wartości. Wiek badanych osób wpływa na: poziom satysfakcji z życia (SWLS) – p < 0,03, pozytywne przewartościowanie (Mini-MAC) – p < 0,02, styl konstruktywny (Mini-MAC) – p < 0,02. Zaobserwowano, że zależność wpływu wieku i wykształcenia badanych oraz odczuwania i nasilenia bólu na akceptację choroby jest istotna statystycznie. Im większa akceptacja choroby, tym większa satysfakcja z życia.
Wnioski. Poziom akceptacji choroby oraz odczuwana satysfakcja z życia w grupie badanej osiągają wartości nieco większe od przeciętnych, co świadczy o dość dobrym przystosowaniu się do choroby nowotworowej.

Abstract

Background. Colorectal cancer is one of the most common cancers in the world. The quality of life in patients treated with chemotherapy deteriorates, especially because of suffering, sadness, lack of energy, fear of treatment, financial problems and physical ailments.
Objectives. Evaluation of the level of acceptance of the disease and of satisfaction with life among patients diagnosed with colorectal cancer, treated with chemotherapy.
Material and Methods. The study included 92 patients suffering from colorectal cancer treated with chemotherapy in a hospital environment. The following standardized questionnaires constituted the research tools: the Acceptance of Illness Scale (AIS), the Satisfaction With Life Scale (SWLS) and the Mini-Mental Adjustment to Cancer Scale (Mini-MAC).
Results. The level of acceptance of the disease in the studied group of patients reaches values slightly higher than the average (63.7%), which indicates fairly good adaptation to cancer. Satisfaction with life, according to the SWLS, reaches values which are slightly higher (55.8%) than average. Among the ways of dealing with cancer in the Mini-MAC scale, the clearly dominant one is a constructive style with a high-intensity of a fighting spirit strategy and positive revaluation (88.4%). Destructive style reached low values among the respondents. The age of respondents influences: the level of satisfaction with life (SWLS), p < 0.03, positive revaluation (Mini-MAC), p < 0.02, and constructive style (Mini-MAC), p < 0.02. The factors affecting the acceptance of the disease with statistical significance are the age and education of the respondents, feeling pain and the intensity of pain. The greater the acceptance of the disease, the greater the patient’s life satisfaction.
Conclusion. The level of the acceptance of the disease and perceived satisfaction with life in the research group reaches values slightly higher than average, which indicates fairly good adaptation to cancer.

Słowa kluczowe

akceptacja choroby, chemioterapia, satysfakcja z życia

Key words

chemotherapy, acceptance of illness, satisfaction with life

Piśmiennictwo (16)

  1. Stec R: Badania przesiewowe w raku jelita grubego. Współcz Onkol. 2006;10(3):6–102.
  2. Zielińska-Więczkowska H, Betłakowski J: Jakość życia pacjentów z chorobą nowotworową poddanych chemioterapii. Współcz Onkol. 2010;14(3):276–228.
  3. Klimczak A, Kubiak K, Cybulska M, Kula A, Dziki Ł, Malinowska K: Etiologia raka jelita grubego oraz bariera antyoksydacyjna ustroju. Pol Merk Lek. 2010;28(65): 223–226.
  4. Korniluk J, Wcisło G, Nurzyński P, et al.: Leczenie uzupełniające raka jelita grubego. Współcz Onkol. 2006;10(3):139–140.
  5. Karachadzis K, Paradowski L: Aktualna sytuacja epiedemiologiczna nowotworów jelita grubego w Polsce. Gastroenterol Pol. 2012;19(2): 64–69.
  6. Berut M, Mik M, Kędzia-Berut M, et al.: Rak jelita grubego u osób młodych i w wieku podeszłym. Pol Prz Chir. 2013;85(8):806–815.
  7. Banaszkiewicz Z, Tojek K, Jarmocik P, Frasz J, Jawień A: Kliniczne objawy raka jelita grubego – badanie retrospektywne. Współcz Onkol. 2009; 13(1):34–40.
  8. Juczyński Z: Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Wyd. II. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych; 2009:128–179.
  9. Modlińska A, Buss T, Krakowiak P: Ocena jakości życia osób w wieku podeszłym w terminalnym okresie choroby nowotworowej. Prz Lek. 2009;12:14–25.
  10. Plata K, Majewski W: Jakość życia pacjentów po operacji na jelicie grubym z wytworzeniem stomii. Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie. 2008;54(2):77–85.
  11. Karczmarek-Borowska B, Niemiec A, Pop T: Wpływ rehabilitacji na poprawę jakości życia chorych w trakcie chemioterapii. Onkol Pol. 2012;15(4):143–148.
  12. Szczepańska-Gieracha J, Malicka I, Rymaszewska J, Woźniewski MP: Przystosowanie psychologiczne kobiet bezpośrednio po operacji onko-logicznej i po zakończeniu leczenia. Współcz Onkol. 2010;14(6): 403–410.
  13. Szwat B, Słupski W, Krzyżanowski D: Sposoby radzenia sobie z chorobą nowotworową a poczucie depresji i nasilenie bólu u chorych objętych opieką paliatywną. Piel Zdr Publ. 2011;1:35–41.
  14. Kozak G: Zróżnicowanie strategii radzenia sobie z nowotworem chorych w przebiegu wybranych nowotworów złośliwych. Anest Ratow. 2012;6:162–170.
  15. Michalak S, Cierzniakowska K, Banaszewicz Z, Szewczyk MT, Jawień A: Ocena przystosowania się chorych do życia ze stomią jelitową. Pielęg Chir Angiol. 2008;3:91–98.
  16. Glińska J, Jaros A, Lewandowska M, Dziki Ł, Dziki A, Brosowska B: Ocena stopnia satysfakcji z życia u osób ze stomią jelitową w zależności od wybranych czynników demograficznych. Pielęg Chir Angiol. 2014;3:128–132.
© Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu