Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health
2016, tom 6, nr 2, kwiecień-czerwiec, str. 127–136
doi: 10.17219/pzp/62044
Typ publikacji: praca oryginalna
Język publikacji: polski
Pobierz cytowania:
Wybrane aspekty jakości życia u chorych po zabiegu laryngektomii
Selected Aspects of Quality of Life of Patients After Laryngectomy Surgery
1 Zakład Specjalności Zabiegowych, Katedra Pielęgniarstwa Klinicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław
2 Studentka kierunku pielęgniarstwo II stopnia, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław
3 Studia doktoranckie przy Zakładzie Specjalności Zabiegowych, Katedra Pielęgniarstwa Klinicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław
Streszczenie
Wprowadzenie. Rak krtani to dla człowieka ogromny problem zdrowotny. Jedną z metod leczenia jest laryngektomia, która powoduje okaleczenie i poważne zmiany w codziennym życiu (utratę głosu, trudności w przełykaniu, ból związany z leczeniem chirurgicznym, napromienianiem i chemioterapią, zmiany w drogach oddechowych, ograniczenie aktywności zawodowej i społecznej). Funkcjonowanie pacjenta oraz jego aktywność mają duży wpływ na jakość jego życia i powrót do zdrowia.
Cel pracy. Przedstawienie oceny jakości życia chorych po zabiegu laryngektomii.
Materiał i metody. Badania przeprowadzono od grudnia 2013 do kwietnia 2014 r. na 3 oddziałach szpitalnych we Wrocławiu oraz wśród pacjentów zrzeszonych w Polskim Towarzystwie Laryngektomowanych. W badaniu wzięło udział 80 chorych (60 mężczyzn i 20 kobiet) w przedziale wiekowym 40–74 lat. Do analizy jakości życia pacjentów po laryngektomii zastosowano autorski kwestionariusz ankiety, skalę oceny jakości życia (WHOQOL BREF) oraz kwestionariusz radzenia sobie z utratą sprawności (KRSS).
Wyniki. Badana grupa to pacjenci po zabiegu chirurgicznym usunięcia krtani z powodu nowotworu. 83% respondentów uważa się za osobę niepełnosprawną, a 69% twierdzi, że największą przeszkodą dla swobodnego funkcjonowania są trudności w porozumiewaniu się. Zadowolonych z jakości swojego życia jest 29% ogółu. 50% ankietowanych często ma zły nastrój. Prowadząc badania, zwrócono również uwagę na czynniki mające wpływ na ocenę poziomu jakości życia i akceptacji choroby, tj.: wiek, płeć, wykształcenie oraz miejsce zamieszkania.
Wnioski. Samoocena stanu zdrowia dokonana przez badaną populację (na podstawie przeprowadzonych ankiet) pozwala stwierdzić, że poziom jakości życia chorych jest przeciętny.
Abstract
Background. Cancer of the larynx is a serious health issue. One method to treat it is laryngectomy, which causes mutilation and serious changes in the patient’s everyday life (loss of voice, difficulty in swallowing, pain associated with surgery, radiotherapy and chemotherapy, changes in the respiratory tracts, reducing the professional and social activity). The functioning and the activity of the patient have a significant impact on the quality of their life and recovery.
Objectives. To present the quality of life of patients after laryngectomy surgery.
Material and Methods. The research was conducted from December 2013 to April 2014 in three wards in Wroclaw and on patients belonging to the Polish Society of Laryngectomees. The research involved 80 patients (60 men and 20 women) between the ages of 40 and 74 years. To analyze the quality of life of patients after laryngectomy surgery an original questionnaire was used, as well as the scale of quality of life (WHOQOL BREF) and a questionnaire dealing with the loss of efficiency (KRSS).
Results. The test group consisted of patients who suffered from cancer and underwent laryngectomy. 83% of respondents consider themselves to be disabled. 69% of patients believe that the greatest obstacle in their everyday life is difficulty in communication. People satisfied with the quality of their life represent 29% of the total. 50% of the respondents often experience bad mood. While conducting the research, other factors affecting the assessment of the quality of life and acceptance of the disease were included, such as: age, sex, education and place of residence.
Conclusion. Self-assessment of health status made by the researched population on the basis of questionnaires shows that the level of quality of life of patients is average.
Słowa kluczowe
jakość życia, aktywność, laryngektomia
Key words
quality of life, activity, laryngectomy
Piśmiennictwo (14)
- Chęciński P.: Rozwój embrionalny i anatomia topograficzna krtani i gardła dolnego. [W:] Rak krtani i gardła dolnego. Red.: Janczewski G., Wójcikiewicz E. α-medica press, Bielsko-Biała 2002, 3, 30–49.
- Janczewski G.: Chorzy na raka krtani i gardła dolnego – specyfika przypadku. Mag. Otolaryngol. 2002, 1(1), 14–17.
- Karling J.: Życie po laryngektomii. Broszura informacyjna dla pacjentów, Atos Medical AB 2007.
- Kaźmierczak U., Bułatowicz I., Betlejewski S., Sinkiewicz A.: Rola kinezyterapii w kompleksowej rehabilitacji pacjentów po laryngektomii. Balneol. Pol. 2008, 50, 4(114), 301–306.
- Kurowska K., Jakielewicz S.: Rola przystosowania się do optymalnej jakości życia osób po całkowitym usunięciu krtani. Piel. Chir. Angiol. 2013, 7, 1, 21–27.
- Mess E., Szmyd K., Wójcik D., Kempińska E.: Jakość życia pacjentów w terminalnej fazie choroby nowotworowej. Onkol. Pol. 2005, 8, 158–161.
- Okła S.: Chirurgiczna rehabilitacja głosu po całkowitej laryngektomii. Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2007, 2, 4–28, 109.
- Olejniczak D., Sawicka K.: Ocena jakości życia chorych po usunięciu krtani w oparciu o badania własne. Borgis – Medycyna Rodzinna 2013, 3, 75–78.
- Reczek A.: Opieka pielęgniarska nad chorym po usunięciu krtani z powodu raka. Piel. Pol. 2004, 1(17)–2(18), 33–40.
- Rzewnicki I., Jackiewicz M.: Jakość życia po operacji nowotworu krtani lub gardła dolnego. Pol. Merk. Lek., Warszawa 2009, 151, 40–42.
- Starska K., Ciechomska E., Łukomski M.: Ocena jakości życia u chorych z rakiem krtani po radykalnej operacji węzłów chłonnych szyi. Otolaryngol. Pol. 2003, LVII, 667–672.
- Wójcikiewicz E.: Diagnostyka raka krtani i gardła dolnego. [W:] Rak krtani i gardła dolnego. Red.: Janczewski G., Wójcikiewicz E. α-medica press, Bielsko-Biała 2002, 8, 86–90.
- Zatoński W., Zatoński T.: Epidemiologia nowotworów złośliwych krtani. [W:] Rak krtani i gardła dolnego. Red.: Janczewski G., Wójcikiewicz E. α-medica press, Bielsko-Biała 2002, 2, 15–29.
- Anatomia i fizjopatologia. Red. Klimm E. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1986, 4, 49–51.