Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health
2015, vol. 5, nr 4, October-December, p. 371–377
doi: 10.17219/pzp/58745
Publication type: original article
Language: Polish
Download citation:
Spożywanie produktów typu fast food przez młodzież gimnazjalną
Consumption of Fast Food Products by Secondary School Students
1 Instytut Dietetyki, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie, Nysa
Streszczenie
Wprowadzenie. Styl życia nastolatków charakteryzuje się dużą aktywnością społeczną objawiającą się częstymi spotkaniami z rówieśnikami. Miejscem spotkania niejednokrotnie są bary szybkiej obsługi oferujące żywność typu fast food. Żywność ta jest chętnie konsumowana przez młodzież, choć nie należy do grupy produktów o wysokiej wartości odżywczej. Produkty typu fast food charakteryzują się wysoką wartością energetyczną, dużą zawartością tłuszczu, soli i cukru, przy jednoczesnej małej zawartości błonnika pokarmowego, witamin i minerałów. Spożywanie takiej żywności w nadmiarze może być przyczyną przewlekłych chorób niezakaźnych.
Cel pracy. Ocena częstotliwości spożywania produktów typu fast food przez młodzież gimnazjalną z uwzględnieniem płci, wieku oraz stanu odżywienia określonego na podstawie wskaźnika masy ciała BMI.
Materiał i metody. Badaną grupę stanowiło 120 gimnazjalistów (61 chłopców i 59 dziewcząt) w wieku 14–16 lat z miejscowości Wołczyn i okolic. Badania przeprowadzono metodą ankietową. Narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety, który składał się z pytań zamkniętych dotyczących częstotliwości spożywania wybranych produktów typu fast food.
Wyniki. Najczęściej spożywanymi produktami typu fast food przez ankietowaną młodzież bez względu na płeć, wiek i stan odżywienia były kurczaki w panierce/nuggetsy i pizza, a najrzadziej kebaby i hamburgery. Osoby z niedowagą częściej konsumowały hot dogi, a z prawidłową masą ciała i nadwagą – kurczaki w panierce/nuggetsy. Kurczaki w panierce/nuggetsy były najczęściej spożywanym produktem przez młodzież w wieku 14 i 16 lat, a wśród 15-latków były to pizza i zapiekanki.
Wnioski. Niewłaściwe zachowania żywieniowe charakteryzujące się częstym spożywaniem żywności typu fast food występowały wśród 16-latków z nadwagą i prawdopodobnie w tej grupie istnieje najwyższe ryzyko rozwoju chorób określanych mianem przewlekłych chorób niezakaźnych.
Abstract
Background. Teenagers’ lifestyle is characterized by great social activity that includes frequent meetings with their peers in various eating places, restaurants, and fast food consumption. Fast food products are characterized by high caloric value and great fat, salt and sugar content. At the same time, fast food has a low content of dietary fiber, minerals and vitamins. Excessive consumption of that kind of food leads to serious health problems. Among illnesses caused by dysfunctional energy balance there are: obesity, type 2 diabetes, and cardiovascular problems.
Objectives. The aim of this thesis was to evaluate the frequency of fast food intake by teenagers (including their age, sex, and body mass index).
Material and Methods. In the research participated 61 (51%) boys and 59 (49%) girls. An authorial questionnaire served as a research instrument. It consisted of closed-ended questions connected with the frequency of consumption of particular fast food products.
Results. On the grounds of the conducted research, it is easy to notice that most frequently consumed fast food products by interviewee teenagers (regardless of sex or age) are nuggets and pizzas, and less often consumed are kebabs and hamburgers. Underweight people often eat hot dogs, but people with normal weight or overweight choose nuggets. Teenagers at the age of 14 and 16 most often consume nuggets and 15-year old people eat pizzas and toasts.
Conclusion. Frequent consumption fast food occurred among overweight 16-year-olds and probably in this group there is the highest risk of developing chronic non-communicable diseases.
Słowa kluczowe
młodzież, częstotliwość spożywania, fast food
Key words
teenagers, frequency of consumption, fast food
References (23)
- Całyniuk B., Grochowska-Niedworok E., Białek A., Czech N., Kukielczak A.: Piramida żywienia – wczoraj i dziś. Probl. Hig. Epidemiol. 2011, 92(1), 20–24.
- Urbańska I., Czarniecka-Skubina E.: Częstotliwość spożycia przez młodzież produktów spożywczych oferowanych w sklepikach szkolnych. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 2007, 3(52), 193–204.
- Wyka J., Grochowska-Niedworok E., Malczyk E., Misiarz M., Szczęsna N.: Częstotliwość spożycia produktów typu fast food przez młodzież męską. Bromat. Chem. Toksykol. 2012, 3, 675–679.
- Kośmider A., Gronowska-Senger A.: Postawa wobec żywności typu „fast-food” i jej popularność wśród młodzieży szkolnej z rejonu Mazowsza. Roczn. PZH 2005, 56(2), 139–148.
- Szostak-Węgierek D., Cybulska B., Zdrojewski T., Kopeć G., Podolec P.: Dlaczego w polskich szkołach nie powinna być sprzedawana żywność typu fast food? Kardiol. Pol. 2009, 67, 337–343.
- Roszko-Kirpsza I., Olejnik B., Zalewska M., Marcinkiewicz S., Maciorkowska E.: Wybrane nawyki a stan odżywienia dzieci i młodzieży regionu Podlasia. Probl. High. Epidemiol. 2011, 92(4), 799–805.
- Sadowska J., Radziszewska M., Krzymuska A.: Evaluation of nutrition manner and nutritional status of preschool children. Acta Sci. Pol., Technol. Aliment. 2010, 9(1), 105–115.
- Chmiel-Perzyńska I., Derkacz M., Perzyński A.: Nadmierna masa ciała i jej uwarunkowania u dzieci w wieku 4–8 lat. Fam. Med. Prim. Care Rev. 2013, 15(3), 301–302.
- Weker H., Barańska M., Dyląg H., Riahi A., Więch M., Strucińska M., Kurpińska P., Rowicka G., Klemarczyk W.: Analysis of nutrition of children aged 13–36 months in Poland – a nation-wide study. Med. Wieku Rozw. 2011, 15(3), 225–231.
- Sikorska-Wiśniewska G.: Nadwaga i otyłość u dzieci i młodzieży. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 2007, 6(55), 71–80.
- Haslam D.W., James W.P.: Obesity. Lancet. 2005, 366, 1197–1209.
- Jarosz M., Kłosiewicz-Latoszek L.: Otyłość. Zapobieganie i leczenie. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2009.
- Przybylska D., Kurowska M., Przybylski P.: Otyłość i nadwaga w populacji rozwojowej. Hyg. Public Health. 2012, 47(1), 28–35.
- Komosińska K., Woynarowska B., Mazur J.: Zachowania zdrowotne związane z żywieniem u młodzieży szkolnej w Polsce w latach 1990–1998. Żyw. Człow. Metab. 2004, 31, Supl. 2, cz. II, 86–97.
- Noble C., Corney M., Eves A., Kipps M., Lumbers M.: Food choice and school meals: primary schoolchildren’s perceptions of the healthiness of foods and nutritional implications of food choices. Hospitaly Management 2000, 19, 413–432.
- Gajda R., Jeżewska-Zychowicz M.: Zachowania żywieniowe młodzieży mieszkającej w województwie świętokrzyskim – wybrane aspekty. Probl. Hig. Epidemiol. 2010, 91(4), 611–617.
- Szymandera-Buszka K., Waszkowiak K., Jędrusek-Golińska A., Sulima E., Skowrońska M.: Ocena asortymentu sklepików w szkołach miasta Poznania. Probl. Hig. Epidemiol. 2010, 91(4), 628–631.
- Wierzbicka E., Stosio A.: Spożycie produktów typu fast food przez wybraną grupę młodzieży szkolnej z rejonu Warszawy. Żyw. Człow. Metab. 2007, 34(1/2), 182–187.
- Cieślik E., Filipiak-Florkiewicz A., Topolska K.: Częstotliwość spożycia wybranych grup produktów spożywczych oraz stan odżywienia młodzieży gimnazjalnej. Żyw. Człow. Metab. 2007, 34(3/4), 846–851.
- Gacek M., Fiedor M.: Charakterystyka sposobu odżywiania się młodzieży w wieku 14–18 lat. Roczn. PZH 2005, 56(1), 49–55.
- Wójta-Kempa M., Lewandowska O.: Środowiskowe uwarunkowania otyłości u dzieci ze szczególnym uwzględnieniem środowiska szkolnego. Piel. Zdr. Publ. 2011, 1, 4, 333–342.
- Bartosiuk E., Markiewicz-Żukowska R., Puścion A., Mystkowska K.: Ocena spożycia żywności typu „fast food” oraz napojów energetycznych i alkoholu wśród grupy studentek Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Bromat. Chem. Toksykol. 2012, 3, 766–770.
- Sochacka-Tatara E., Stypuła A.: Zaburzenia odżywiania wśród uczniów szkół krakowskich – część ogólnopolskich badań zaburzeń odżywiania wśród młodzieży. Probl. Hig. Epidemiol. 2010, 91(3), 591–595.




