Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health
2020, vol. 10, nr 3, July-September, p. 159–164
doi: 10.17219/pzp/116650
Publication type: original article
Language: Polish
Download citation:
Przebieg przewlekłej obturacyjnej choroby płuc u czynnych i byłych palaczy. Część II – zmiany po zaprzestaniu palenia tytoniu
The course of the chronic obstructive pulmonary disease in active and former smokers. Part II: Changes after cessation of smoking
1 Wyższa Szkoła Planowania Strategicznego w Dąbrowie Górniczej, Dąbrowa Górnicza, Polska
2 Wojewódzki Szpital Specjalistyczny „Megrez”, Tychy, Polska
3 Zakład Gerontologii i Pielęgniarstwa Geriatrycznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Katowice, Polska
Streszczenie
Wprowadzenie. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) jest coraz ważniejszym problemem zdrowotnym, przyczynowo związanym z paleniem.
Cel pracy. Określenie zakresu zmian w obrazie klinicznym, stosowanym leczeniu i częstości hospitalizacji chorych na POChP w następstwie zaprzestania palenia tytoniu oraz występowania zaostrzeń tej choroby w powiązaniu z wykonywanymi codziennymi czynnościami u chorych czynnie palących papierosy i u byłych palaczy tytoniu.
Materiał i metody. Badania przeprowadzono u 104 pacjentów hospitalizowanych z powodu POChP, spośród których do dalszej analizy wyłoniono 2 grupy: pacjentów aktywnie palących (n = 49) i byłych palaczy (n = 55). Zastosowano technikę sondażu diagnostycznego z użyciem autorskiego kwestionariusza ankiety.
Wyniki. U chorych na POChP po zaprzestaniu palenia tytoniu doszło do zmniejszenia występowania duszności, częstości napadów kaszlowych, dawkowania leków wziewnych, częstości stosowania tlenoterapii i liczby pobytów w szpitalu. U badanych chorych objawy POChP nasilały się najczęściej po intensywnym wysiłku fizycznym, w mniejszym odsetku po czynnościach pielęgnacyjnych, spacerze oraz mniejszym wysiłku. Czynności te prowadziły do istotnie częstszego nasilenia objawów POChP u chorych czynnie palących papierosy niż u byłych palaczy. Nieregularne przyjmowanie zaleconych leków deklarowało 48 byłych i 28 czynnych palaczy, najczęściej z powodu utrudnionego dostępu do lekarza i zbyt wysokiej ceny.
Wnioski. U chorych na POChP w następstwie zaprzestania palenia tytoniu dochodzi do zmniejszenia intensywności objawów choroby (90%), częstości stosowania tlenoterapii (69%), dawkowania leków wziewnych (40%) i liczby hospitalizacji (56%). Nasilenie objawów POChP w następstwie wysiłku związanego z czynnościami dnia codziennego jest większe u czynnych niż u byłych palaczy.
Abstract
Background. Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is a growing health problem associated with smoking.
Objectives. The aim of the study was to determine the scope of changes in the clinical picture of the disease as well as in the treatment applied and the frequency of hospitalization in COPD patients following the cessation of smoking, and to assess the occurrence of the exacerbations of the disease related to performing daily activities, both in patients currently smoking tobacco and in former smokers.
Material and Methods. The study was conducted on 104 patients hospitalized due to COPD, out of whom 2 groups were identified for further analysis, namely: active smokers (n = 49); and former smokers (n = 55). The technique of diagnostic survey using the authors’ own questionnaire was applied.
Results. In patients with COPD, after smoking cessation, the occurrence of dyspnea and coughing fits, the dosage of inhaled medications, the frequency of applying oxygen therapy, and the number of hospital stays were reduced. In the examined patients, the potentiation of the symptoms of COPD was observed most frequently after intensive physical exercises, and to a lesser extent after self-care activities, a walk or a minor effort. These activities led to a significantly higher exacerbation of COPD in active smokers than in former smokers. An irregular intake of prescribed medicines was declared by 48 former smokers and 28 active smokers, with poor access to the doctor and a high cost of medications being the most common reasons for such a situation.
Conclusion. In patients with COPD, the cessation of smoking results in the alleviation of the symptoms of the disease (90%) as well as in a reduction in the use of oxygen therapy (69%), the dosage of inhaled medications (40%) and the number of hospitalizations (56%). The exacerbation of the COPD symptoms following the effort associated with daily activities is greater in active smokers than in former smokers.
Słowa kluczowe
objawy kliniczne, palenie tytoniu, przewlekła obturacyjna choroba płuc, stosowanie leków
Key words
clinical symptoms, tobacco smoking, chronic obstructive pulmonary disease, use of drugs
References (11)
- Kałucka S. Pozytywne efekty programów profilaktycznych antynikotynowych w okresie transformacji w Polsce. Probl Hig Epidemiol. 2015;96(1):31–36. http://www.phie.pl/pdf/phe-2015/phe-2015-1-031.pdf. Dostęp 14.04.2020.
- Niżankowska-Mogilnicka E, Mejza F, Buist AS, et al. Częstość występowania POChP i rozpowszechnienie palenia w Małopolsce – wyniki badania BOLD w Polsce. Pol Arch Med Wewn. 2007;117(9):402–409.
- Klar A, Krupińska B, Marcisz C. Przebieg przewlekłej obturacyjnej choroby płuc u czynnych i byłych palaczy. Część I – występowanie zaostrzeń choroby i leczenie. Piel Zdr Publ. 2020;10(2):107–114. doi: 10.17219/pzp/123898
- Tamini A, Serdarevic D, Hanania NA. The effects of cigarette smoke on airway inflammation in asthma and COPD: Therapeutic implications. Respir Med. 2012;106(3):319–328. doi:10.1016/j.rmed.2011.11.003
- Maciejewski J. Częstość występowania POChP w praktyce lekarza rodzinnego. Probl Med Rodz. 2008;10(3):7–14.
- Iwanicka-Michałowicz M, Grzelewska-Rzymowska I. Czynniki ryzyka przewlekłej obturacyjnej choroby płuc u pacjentów leczo-nych szpitalnie. Med Rodz. 2009;5(1):27–32. http://www.pimr.pl/index.php/wydawnictwa/2009-vol-5-no-1/czynniki-ryzyka-przewleklej-obturacyjnej-choroby-pluc-u-pacjentow-leczonych-szpitalnie?aid=514. Dostęp 14.04.2020.
- Mp.pl – pulmonologia. Światowa strategia rozpoznawania, leczenia i prewencji przewlekłej obturacyjnej choroby płuc – aktualizacja 2011. https://www.mp.pl/pulmonologia/artykuly-wytyczne/pochp/66617,swiatowa-strategia-rozpoznawania-leczenia-i-prewencji-przewleklej-obturacyjnej-choroby-pluc-aktualizacja-2011. Dostęp 1.07.2020.
- Halbert RJ, Natoli JL, Gano A, Badamgarav E, Buist AS, Mannino DM. Global burden of COPD: Systematic review and meta-analysis. Eur Respir J. 2006;28(3):523–532. doi:10.1183/09031936.06.00124605
- Han MK, Postma D, Mannino DM, et al. Gender and chronic obstructive pulmonary disease. Am J Respir Crit Care Med. 2007;176(12):1179–1184. doi:10.1164/rccm.200704-553CC
- Wójtowicz-Chomicz K, Kowal M, Borzęcki A. Problem nikotynizmu wśród pacjentów hospitalizowanych w SPSK 4 w Lublinie. Przegl Lek. 2008;65(10):609.
- Jahnz-Różyk K, Targowski T, From S, Faluta T, Borowiec L. Koszty przewlekłej obturacyjnej choroby płuc u pacjentów leczonych w ramach specjalistycznej opieki ambulatoryjnej w Polsce. Pneumonol Alergol Pol. 2011;79:333–342.




