Streszczenie

Wprowadzenie. Komunikacja jest najważniejszym elementem świadczącym o współpracy między pielęgniarką a pacjentem. Jest częścią holistycznego podejścia do chorego, które zawiera w sobie nie tylko opiekę pielęgniarską nad pacjentem, jego środowiskiem (najbliższym otoczeniem, w jakim się znajduje) i rodziną, ale również werbalny i niewerbalny kontakt. Dzięki prawidłowej komunikacji uwzględniającej odbieranie wszystkich informacji kodowanych przez chorego zespół medyczny prawidłowo przeprowadza proces pielęgnowania i zgodnie z nim formułuje diagnozy oraz wprowadza postępowanie pielęgniarskie.
Cel pracy. Głównym celem pracy było określenie efektywnych metod komunikacji między pielęgniarką a pacjentem oraz ukazanie, jakich zachowań werbalnych i niewerbalnych oczekują pacjenci od personelu medycznego.
Materiał i metody. Podmiotem badań była grupa 132 pacjentów (81 kobiet i 51 mężczyzn) hospitalizowanych na oddziale pooperacyjnym po zabiegach kardiochirurgicznych. Badania zostały przeprowadzone za pomocą autorskiego kwestionariusza ankiety. Formularz składał się z 26 pytań. Wśród nich znajdowały się pytania zamknięte i otwarte. Zagadnienia dotyczyły komunikacji werbalnej i niewerbalnej między pacjentem a pielęgniarką.
Wyniki. Większość chorych zwróciła uwagę, w jaki sposób komunikaty były przedstawiane, czy personel medyczny poświęcał pacjentom wystarczającą ilość czasu oraz czy informacje były przekazywane w sposób zrozumiały. Ponad połowa ankietowanych oczekuje od pielęgniarek fachowej wiedzy, obecności oraz gotowości do pomocy. Duże znaczenie dla chorych podczas rozmowy ma również kontakt wzrokowy, życzliwość oraz wiarygodność przekazu.
Wnioski. Analiza wyników badań własnych pokazała, że osoby chore oczekują od personelu medycznego zainteresowania, poświęcenia czasu oraz posiadania usystematyzowanej wiedzy na temat opieki nad pacjentem. Poza komunikatami werbalnymi pragną także wsparcia i obecności. Komunikacja niewerbalna w większym stopniu wpływa na jakość relacji między pielęgniarką a pacjentem niż kontakt werbalny. Pacjenci zwracają uwagę na to, w jakich okolicznościach zostają przeprowadzane rozmowy i zabiegi pielęgnacyjne.

Abstract

Background. Communication is the most important element of cooperation between the nurse and the patient. It is a part of a holistic approach to the patient, which includes not only nursing care of the patient, his environment (people closest to the patient) and family, but also verbal and non-verbal contact. Correct communication aimed at receiving all information encoded by the patient the medical team creates a nursing process, formulates diagnoses and shapes nursing behavior according to it.
Objectives. Main objective of the article was to determine effective methods of communication between the nurse and the patient and to show what verbal and non-verbal behaviors patients expect from staff.
Material and Methods. The study group consisted of 132 patients, including 81 women and 51 men, hospitalized in the postoperative ward due to cardiac surgery. The research was carried out using an original questionnaire with 26 closed and open questions concerning verbal and non-verbal communication between the patient and the nurse.
Results. Most patients pay attention to how the message is transmitted, whether the medical staff has spent enough time with them and whether the information was provided in an understandable way. Over a half of the respondents expect from nurses professional knowledge, presence and readiness to help. For the patients, eye contact, kindness and credibility of the message are also of great importance during the conversation.
Conclusion. Patients expect from medical staff interest, time dedication and systematic knowledge. The respondents, in addition to verbal messages, also expect the medical staff to support them and be present. Non-verbal communication affects the quality of the relationship between the nurse and the patient more than the verbal contact. The patients pay attention to the circumstances in which conversations and treatments are carried out.