Nursing and Public Health

Piel. Zdr. Publ.
Index Copernicus (ICV) – 69.56
Average rejection rate – 24.41%
ISSN 2082-9876 (print)
ISSN 2451-1870 (online)
Periodicity – quarterly

Download original text (EN)

Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health

2019, vol. 9, nr 1, January-March, p. 23–32

doi: 10.17219/pzp/94886

Publication type: original article

Language: English

Download citation:

  • BIBTEX (JabRef, Mendeley)
  • RIS (Papers, Reference Manager, RefWorks, Zotero)

Creative Commons BY-NC-ND 3.0 Open Access

Socioprofessional characteristics of the oncology nurses in Lower Silesia

Charakterystyka społeczno-zawodowa pielęgniarek onkologicznych na Dolnym Śląsku

Elżbieta Garwacka-Czachor1,2,A,B,C,D,E,F

1 Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu, Wrocław, Polska

2 Instytut Medyczny, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Głogowie, Głogów, Polska

Abstract

Background. During 2016 there were 32 oncological care providers in Lower Silesia that reported 898 nurses and midwives in order to execute contracts with Lower Silesian Branch of the National Health Fund. Hired nurses provide nursing care of various kind and scope, within specialized treatment, such as oncological surgery (including gynecology), chemotherapy and radiotherapy. That requires specialized knowledge and skills, often essential for performing particular services.
Objectives. Aim of this study is an assessment of the demographic and socioprofessional situation of the nurses providing health services in the field of oncology in Lower Silesia.
Material and Methods. Research was performed in the 2nd half of 2015 and the 1st half of 2016 using diagnostic survey questionnaire. The study included 147 nurses and midwives. An analysis of statistical significance between quality variables and racy variables was conducted. Independence of answers was verified using Pearson’s χ2 test, with α = 0,05 (p ≤ 0,05). Calculations were performed using STATISTICA v. 13.3 and Microsoft Excel 2003.
Results. Nurses over 45 years of age constituted the majority of the group studied; 47,6% of the surveyed nurses had secondary education and 74,8% had at least one type of postgraduate education. The vast majority had permanent employment contract and 86,4% of them declared full or partial professional satisfaction in their current workplace. Most nurses (66,0%) are dissatisfied with their wages. Data analysis indicated many significant relations.
Conclusion. Most oncology nurses are over 45 years of age; persons entering the profession constitute a negligible minority. It raises concerns as Lower Silesian population health needs may not be satisfied in the future. Variables differentiating the answers on motivation behind choosing the workplace were: age, job seniority, education, and region of Lower Silesia in which the workplace is located. Nurses with job seniority longer than over 25 years substantially more often were fully or partially satisfied and never or rarely thought about job change. Age, job seniority, education level, and region of Lower Silesia affected most variables.

Streszczenie

Wprowadzenie. W 2016 r. na Dolnym Śląsku było 32 świadczeniodawców w dziedzinie onkologii, którzy do realizacji umów z Dolnośląskim Oddziałem Wojewódzkim Narodowego Funduszu Zdrowia zgłosili 898 pielęgniarek i położnych. Wykonują one świadczenia zdrowotne w rożnych rodzajach i zakresach w ramach specjalistycznych metod leczenia, jakimi są chirurgia onkologiczna (w tym ginekologia), chemioterapia i radioterapia. Wymaga to od pielęgniarek specjalistycznej wiedzy i umiejętności, niezbędnych do wykonywania określonych świadczeń lub czynności zawodowych.
Cel pracy. Celem pracy była ocena sytuacji demograficznej i społeczno-zawodowej pielęgniarek realizujących świadczenia zdrowotne w zakresie onkologii na Dolnym Śląsku.
Materiał i metody. Badania wykonano na przełomie 2015 i 2016 r. metodą sondażu diagnostycznego, który przeprowadzono techniką ankietową. Objęto nimi 147 pielęgniarek i położnych. Wyznaczono istotność zależności zachodzących pomiędzy zmiennymi jakościowymi i porządkowymi. Niezależność tych odpowiedzi weryfikowano za pomocą testu χ2 Pearsona, przyjmując istotność na poziomie α = 0,05 (p ≤ 0,05). W obliczeniach wykorzystano pakiet statystyczny STATISTICA 13.3 oraz program Microsoft Excel 2003.
Wyniki. Najliczniejszą grupę stanowiły pielęgniarki w wieku >45 lat (70,1%), z wykształceniem średnim (47,6%), które odbyły minimum 1 rodzaj kształcenia podyplomowego (74,8%). Zdecydowana większość zatrudniona była na umowę o pracę, 86,4% wskazało na pełną lub częściową satysfakcję zawodową w obecnym miejscu pracy. Większość pielęgniarek (66,0%) nie jest zadowolona z wynagrodzenia.
Wnioski. Większość pielęgniarek onkologicznych ma >45 lat, a osoby wchodzące do zawodu stanowią znikomą część badanej populacji. Może to budzić obawy o zabezpieczenie w przyszłości potrzeb zdrowotnych mieszkańców Dolnego Śląska. Zmienne różnicujące odpowiedzi w zakresie motywacji wyboru miejsca pracy to wiek, staż pracy, wykształcenie i region województwa dolnośląskiego. Pielęgniarki pracujące >25 lat istotnie częściej były w pełni lub częściowo zadowolone oraz nigdy lub tylko czasami myślały o zmianie pracy. Wiek, staż pracy, wykształcenie i region województwa miały wpływ na większość zmiennych.

Key words

nurses, oncology, occupational characteristics

Słowa kluczowe

pielęgniarki, onkologia, charakterystyka zawodowa

References (29)

  1. Pudełko M, Wawrzkiewicz M, Kornafel J, Filipczyk-Cisarż E. Zarys historii wrocławskiego Ośrodka Onkologicznego w latach 1954–1995. W: Ramlau C, red. Materiały do historii walki z rakiem w Polsce. Poznań, Polska: Wydawnictwo Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu; 1998.
  2. Na podstawie danych uzyskanych z Dolnośląskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia we Wrocławiu. Dane na dzień 31.12.2016.
  3. Dolnośląski Urząd Wojewódzki we Wrocławiu. Mapa potrzeb zdrowotnych w zakresie lecznictwa szpitalnego dla województwa dolnośląskiego. Biuletyn Informacji Publicznej. http://bip.duw.pl/bip/ogloszenia/mapy-potrzeb-zdrowotnyc/2513,Mapa-potrzeb-zdrowotnych-z-zakresu-lecznictwa-szpitalnego-dla-wojewodztwa-dolnos.html. Dostęp 10.07.2018.
  4. Domanowska G, Greszta E, Ćwiklińska-Zaborowicz A. Odkrywanie wartości życia w chorobie. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio. 2018;1(33);202–218.
  5. Bernad D, Zysnarska M, Pyszczorska M, Bączyk G, Jędrasiak L. Wsparcie społeczne udzielane przez personel medyczny jako czynnik obniżający lęk u pacjentów leczonych na oddziałach onkologicznych. Now Lek. 2008;77(6):421–425. http://www.nowinylekarskie.ump.edu.pl/uploads/2008/6/421_6_77_2008.pdf. Dostęp 10.07.2018.
  6. Stępień R, Zdziebło K, Wiraszka G. Determinanty etycznego postępowania pielęgniarki w opiece onkologicznej. Acta Sci Acad Ostroviensis. 2013;1:27–36. http://zn.wsbip.edu.pl/wydania/zeszyt2/sekcjaB/2.PDF. Dostęp 10.07.2018.
  7. Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych. Liczba pielęgniarek i położnych zarejestrowanych i zatrudnionych. http://nipip.pl/liczba-pielegniarek-poloznych-zarejestrowanych-zatrudnionych. Dostęp 30.10.2017.
  8. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Departament Rynku Pracy: Zarejestrowani bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności w I półroczu 2016 roku. https://archiwum.mpips.gov.pl/analizy-i-raporty/raporty-sprawozdania/rynek-pracy/arejestrowanibezrobotniorazofertypracywedugzawodwispecjalnoci/rok-2016/. Dostęp 31.10.2017.
  9. Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych. Raport Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych – zabezpieczenie społeczeństwa polskiego w świadczenia pielęgniarek i położnych. Warszawa, Polska: Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych; 2017. http://nipip.pl/wp-content/uploads/2017/03/Raport_druk_2017.pdf. Dostęp 28.10.2017.
  10. Sytuacja zawodowa pielęgniarek i położnych na terenie działania DOIPiP we Wrocławiu. W Cieniu Czepka – Biuletyn Informacyjny Dolnośląskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych. 2016:10(300):4–5. https://www.doipip.wroc.pl/download/Czepek%2010%2016izba.pdf. Dostęp 28.10.2017.
  11. Główny Urząd Statystyczny – Departament Badań Społecznych i Warunków Życia. Zdrowie i Ochrona Zdrowia w 2015 r. Warszawa, Polska: Główny Urząd Statystyczny; 2017. http://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5513/1/6/1/zdrowie_i_ochrona_zdrowia_w_2015.pdf. Dostęp 30.10.2017.
  12. Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych. Liczba specjalistów w latach 2002–2016 (sesja wiosenna). http://www.ckppip.edu.pl. Dostęp 17.09.2017.
  13. Didkowska J, Wojciechowska U, Olasek P. Nowotwory złośliwe w Polsce w 2015 roku. Warszawa, Polska: Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie; 2017.
  14. Strategia na rzecz rozwoju pielęgniarstwa i położnictwa w Polsce. https://docs.google.com/viewerng/viewer?url=http://nipip.pl/wp-content/uploads/2018/01/dokument_strategia-rozwoju-pielegniarstwa-i-poloznictwa-w-polsce_do-wyslania.pdf&hl=pl. Dostęp 1.08.2018 r.
  15. Ministerstwo Zdrowia. Konferencja podsumowująca realizację projektu systemowego pn. „Kształcenie zawodowe pielęgniarek i położnych w ramach studiów pomostowych”, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. http://www.studiapomostowe.mz.gov.pl/en/zamowienia-publiczne/96-aktualnosci-pl/334-konferencja-podsumowujaca-realizacje-projektu-systemowego-pn-ksztalcenie-zawodowe-pielegniarek-i-poloznych-w-ramach-studiow-pomostowych-wspolfinansowanego-z-europejskiego-funduszu-spolecznego-w-ramach-programu-operacyjnego-kapital-ludzki. Dostęp 7.08.2018.
  16. Ustawa z 15.07.2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej. DzU z 2011 r. Nr 174, poz 1039.
  17. Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych. Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarki i Położnej Rzeczypospolitej Polskiej. http://nipip.pl/prawo/samorzadowe/krajowy-zjazd-pielegniarek-i-poloznych/kodeks-etyki-zawodowej-pielegniarki-i-poloznej-rzeczypospolitej-polskiej/. Dostęp 17.09.2017.
  18. Krupińska E. Kształcenie podyplomowe pielęgniarek – potrzeba czy konieczność. Piel Zdr Publ. 2011;1(4):321–326. http://pzp.umw.edu.pl/pdf/2011/1/4/321.pdf. Dostęp 17.09.2017.
  19. Jurczak A, Hoffman G, Augustyniuk K, et al. Motywy podejmowania kształcenia podyplomowego przez położne województwa zachodniopomorskiego. Perinatol Neonatol Ginekol. 2012;5(1):39–42. http://www.ptmp.com.pl/png/png5z1_2012/PNG51-7-Jurczak.pdf. Dostęp 17.09.2017.
  20. Błazucka U, Cieślak H. Systemy motywacyjne w pracy pielęgniarki. Pielęg Pol. 2015:3(57);283–287. http://www.pielegniarstwo.ump.edu.pl/uploads/2015/3/283_3_57_2015.pdf. Dostęp 17.09.2017.
  21. Leńczuk-Gruba A, Kobos E, Sienkiewicz Z, Wójcik G. Kryteria wyboru pierwszego miejsca pracy zawodowej w opinii absolwentów pielęgniarstwa. Probl Pielęg. 2010:18(2);158–162. https://www.termedia.pl/Kryteria-wyboru-pierwszego-miejsca-pracy-zawodowej-w-opinii-absolwentow-pielegniarstwa,134,35171,0,0.html. Dostęp 17.09.2017.
  22. Ostrowicka M, Walewska-Zielecka B, Olejniczak D. Czynniki motywujące i satysfakcja z pracy pielęgniarek w wybranych placówkach publicznej i prywatnej służby zdrowia. Zdr Publ Zarz. 2013;11(2):191–209. doi:10.4467/20842627OZ.14.017.1627
  23. Krzos A, Charzyńska-Gula M, Stanisławek A, Szadowska-Szlachetka Z, Rząca M. Analiza czynników wpływających na zadowolenie bądź niezadowolenie z pracy pielęgniarek pod koniec kariery zawodowej. J Health Sci. 2014;4(5):11–24. http://psjd.icm.edu.pl/psjd/element/bwmeta1.element.psjd-7612a30c-6d68-46e2-97dd-690c292e585b/c/2014_04_05__011-024_708.pdf. Dostęp 17.09.2017.
  24. Kozak-Putowska D, Putowski M, Piskorz J, Wójcik G. Satysfakcja personelu medycznego z wykonywanej pracy, ze szczególnym uwzględnieniem pielęgniarek. Pielęg XXI w. 2015;2(51):61–65.
  25. Zielińska-Więczkowska H, Buśka A. Satysfakcja zawodowa pielęgniarek na tle wybranych czynników środowiska pracy. Pielęg XXI w. 2010;3–4(32–33):5–8.
  26. Kosińska M, Pilarz Z. Satysfakcja pielęgniarek z pracy zawodowej i jej uwarunkowania. Ann UMCS Sect D. 2007;60(supl 16)236:47–48.
  27. Kaniewska E, Stawny P. Satysfakcja zawodowa pracowników sektora ochrony zdrowia. Pielęg Pol. 2012;2(44):81–84.
  28. Kunecka D. Satysfakcja pracownika a jakość usług medycznych. Probl Hig Epidemiol. 2010;91(3):451–457. http://www.phie.pl/pdf/phe-2010/phe-2010-3-451.pdf. Dostęp 17.09.2017.
  29. Cwanda K, Jabłońska N, Bartczyk N, Stankiewicz-Mróz A. Forma zatrudnienia i czas pracy jako czynniki budujące motywację pielęgniarek. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej Organizacja i Zarządzanie. 2017;69(1218):5–21. http://repozytorium.p.lodz.pl/bitstream/handle/11652/1742/Forma_zatrudnienia_czas_Cwanda_Jablonska_2017.pdf?sequence=1&isAllowedy. Dostęp 17.09.2017.
© Wroclaw Medical University