Streszczenie

Wprowadzenie. We współczesnym świecie niemalże na każdym kroku ludność jest narażona na stresujące sytuacje. Stres jest osobistym doświadczeniem, niepowtarzalną kombinacją reakcji fizjologicznych, zachowań, emocji. Naturalną reakcją na wystąpienie stresu jest dążenie do ograniczenia jego działania przez „mechanizm copingu”. Zdaniem Lazarusa radzenie sobie ze stresem to podejmowanie stale zmieniających się wysiłków, które są nastawione na opanowanie stawianych przed jednostką wymagań uważanych przez nią jako obciążające lub przekraczające jej możliwości. „Mechanizmowi copingu” przypisuje się funkcję instrumentalną, polegającą na przywróceniu naturalnej relacji między jednostką a otoczeniem, i regulującą emocje.
Cel pracy. Zbadanie sposobów radzenia sobie ze stresem wśród studentów w zależności od czynników socjodemograficznych, takich jak: płeć, rodzaj wykonywanej pracy, miejsce pobytu i zamieszkania, stan cywilny, rodzaj uczelni, samoocena stylu życia.
Materiał i metody. Badanie zrealizowano w grudniu 2015 r. wśród 300 studentów z: Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, Politechniki Lubelskiej, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, a narzędziem badawczym był Inwentarz do Pomiaru Radzenia Sobie ze Stresem – Mini-COPE, służący do oceny sposobów reagowania i odczuwania stresu. Wykorzystano ponadto autorski „Test radzenia sobie ze stresem” i metryczkę. Dane analizowano z użyciem programu STATISTICA 10.
Wyniki. Na podstawie autorskiego testu stwierdzono występowanie istotnej zależności między miejscem pobytu a radzeniem sobie ze stresem (p = 0,04). Lepszą znajomością sposobów niwelowania stresu wykazały się osoby mieszkające w akademiku. Zaobserwowano istotną statystycznie zależność między stylem życia a sposobem radzenia sobie ze stresem (p = 0,04). Studenci, którzy nie potrafili ocenić swojego stylu życia, najlepiej radzili sobie ze zwalczaniem stresu. Analiza materiału badawczego pozwala stwierdzić, że rodzaj wykonywanej pracy, płeć, miejsce pochodzenia, uczelnia, stan cywilny nie różnicowały poziomu radzenia sobie ze stresem. W przypadku Mini-COPE nie wykazano zależności statystycznych.
Wnioski. Badanie wykazało, że stosowane przez młodzież sposoby radzenia sobie w trudnych sytuacjach są średnio zadowalające. W związku z narastającym problemem narażenia na stres jest konieczne popularyzowanie informacji o sposobach radzenia sobie z nim.

Abstract

Background. People are almost all the time exposed to stressful situations. Stress is a personal experience, a unique combination of physiological reactions, behaviors and emotions. Reducing the effects of stress with the use of coping mechanisms is people’s natural response.
Objectives. The aim of this study was to explore the ways of coping with stress among students depending on socio-demographic factors such as gender, the type of work, the place of stay and residence, marital status, the type of university, and lifestyle.
Material and Methods. The survey was carried out in December, 2015 on the group of 300 students from the Medical University of Lublin, Lublin University of Technology and Maria Curie-Skłodowska University. The method used was a diagnostic survey, a research tool in the form of the Inventory Measuring Coping Skills Mini-COPE for evaluating the methods of response and feeling of stress. We used own test of coping with stress and imprint, describing the sociodemographic situation of the respondents, e.g. gender, age, place of residence, marital status, type of college. The data was analyzed with STATISTICA 10 software.
Results. In the case of the original test, a significant relationship was observed between the place of residence and coping with stress (p = 0.04). People living in a dorm showed a better knowledge of the ways of eliminating stress. We observed the correlation between lifestyle and the ways of coping with stress (p = 0.0462). Students who were not able to assess their lifestyles demonstrated the highest levels of combating stress. The analysis of the research material demonstrated that the type of work, sex, place of origin, university, and marital status do not differentiate the level of coping with stress. In the case of the Mini-COPE, it did not show statistical significance.
Conclusion. The research shows that the ways of coping with difficult situations adopted by young people are mid-range satisfactory. Due to the growing problem of exposure to stress, it is necessary to popularize information on coping with stress.