Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health
2016, vol. 6, nr 4, October-December, p. 285–293
doi: 10.17219/pzp/64036
Publication type: original article
Language: Polish
Download citation:
Poziom wiedzy na temat cukrzycy – badanie ankietowe studentów wybranych szkół wyższych z Lublina
The Level of Knowledge About Diabetes: Survey Based on the Group of Students from Selected Universities in Lublin
1 Zakład Patologii i Rehabilitacji Mowy, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin
2 Katedra Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin
Streszczenie
Wprowadzenie. Cukrzyca to choroba cywilizacyjna, którą ze względu na masowość występowania WHO uznało za chorobę XXI wieku. Jako jedyna niezakaźna choroba jest ponadto uważana za epidemię i jedno z głównych zagrożeń dla zdrowia i życia ludności. Cukrzyca to choroba społeczna, która dotyczy obecnie 10,6% ludności w Polsce, a odsetek diabetyków szybko się zwiększa. Dane zawarte w IDF Diabetes Atlas Seventh Edition 2015 informują, że na cukrzycę cierpi 415 mln ludzi na świecie, z czego 59,8 mln w Europie. Szacuje się, że do 2040 r. liczba diabetyków w skali globu zwiększy się do 642 mln, a w Europie do 71,1 mln.
Cel pracy. Określenie poziomu wiedzy studentów na temat cukrzycy oraz analiza zależności między czynnikami socjodemograficznymi (płeć, rodzaj wykonywanej pracy, miejsce pobytu i zamieszkania, stan odżywienia, stan cywilny, przypadki cukrzycy w rodzinie, rodzaj uczelni) a wiedzą diabetologiczną studentów.
Materiał i metody. Badanie zrealizowano w okresie od października do grudnia 2014 r. wśród 150 studentów następujących uczelni: Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, Politechniki Lubelskiej, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, a narzędziem badawczym były: Krótki Test Wiedzy o Cukrzycy DKT Ośrodka Kształcenia i Badań w Michigan, „Test wiedzy o cukrzycy” i autorski kwestionariusz ankiety zawierający pytania o dane socjodemograficzne. Dane analizowano z użyciem programu STATISTICA 10.
Wyniki. Respondenci uzyskali znacznie lepsze wyniki w „Teście wiedzy o cukrzycy” niż w DKT. Średnia poprawnych odpowiedzi z obu testów wyniosła 69%. Stwierdzono występowanie istotnej zależności między płcią a poziomem wiedzy diabetologicznej badanych (p = 0,05). Większą wiedzą na temat cukrzycy wykazały się kobiety. Istotnie szerszy zakres wiedzy (p = 0,02) mieli mieszkańcy miast. Zaobserwowano bardzo istotną zależność statystyczną między uczelnią, na której studiują badani, a poziomem wiedzy (p = 0,0009). Studenci Uniwersytetu Medycznego w Lublinie uzyskali istotnie lepsze wyniki niż respondenci z pozostałych uczelni.
Wnioski. Poziom wiedzy diabetologicznej studentów jest niezadowalający. W związku z narastającym problemem zaburzeń cukrzycowych jest konieczne popularyzowanie informacji o cukrzycy w społeczeństwie.
Abstract
Background. Diabetes is a civilization disease declared by the World Health Orgamisation a disease of the 21st century due to the mass character of its occurrence. As the only non-infectious disease, diabetes is regarded as epidemic and one of the major threats to health and life of the population. Diabetes is a social disease which now affects 10.6% of the Polish population. The data contained in the IDF Diabetes Atlas 7th Edition 2015 report that 415 million people in the world suffer from diabetes, whereof 59.8 million in Europe.
Objectives. The aim of the study was to determine students’ knowledge about diabetes and analyze the relationship between socio-demographic factors (gender, type of work, permanent place of residence, BMI, marital status, cases of diabetes in a family, type of a university) and the diabetes knowledge.
Material and Methods. The study was conducted between October and December 2014, on a group of 150 students from different universities of Lublin: Medical University, Lublin University of Technology, Maria CurieSkłodowska University. The research was conducted by means of a survey method. Michigan’s Development and Research Center’s DKT Short Diabetes Knowledge Test, Diabetes Knowledge Test and original questionnaire were used as research tools. Data were analyzed with STATISTICA 10.
Results. Respondents scored better in the Diabetes Knowledge Test than in the DKT. The average score of the both tests was 69%. We observed the correlation between sex of the respondents and their diabetic knowledge level (p = 0.05). Women had better knowledge of the subject. Respondents living in the city scored better (p = 0.02). A correlation between respondents’ place of study and their knowledge level was observed (p = 0.0009). Students of the Medical University scored significantly better results.
Conclusion. The research has shown that students’ knowledge of diabetes is unsatisfactory. Due to the growing problem of diabetic disorders it is necessary to popularize the information about diabetes.
Słowa kluczowe
wiedza, studenci, cukrzyca, diabetologia, informacje
Key words
knowledge, students, diabetes, diabetology, information
References (25)
- Bąk-Romaniszyn L.: Choroby społeczne i cywilizacyjne – wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Łódź 2013.
- Czupryniak L.: Nowe trendy w diabetologii 2012/2013. Termedia, Poznań 2012.
- International Diabetes Federation: Diabetes Atlas Update 2015 7th Edition, www.diabetesatlas.org (data dostępu: 13.01.2016).
- Czech A., Tatoń J., Bosek I.: Prognozy wzrostu zapadalności, chorobowości i umieralności z powodu cukrzycy stają się rzeczywistością. Nowa Klin. 2010, 17(1), 4–7.
- Cegła B.: Pielęgnowanie chorych ze schorzeniami metabolicznymi na przykładzie cukrzycy u osób w podeszłym wieku. [W:] Kompendium pielęgnowania pacjentów w starszym wieku. Podręcznik dla studentów i absolwentów kierunku pielęgniarstwo. Red.: Kędziora-Kornatowska K., Muszalik M. Czelej, Lublin 2007, 195–206.
- Cichocka A.: Cukrzyca typu 2. Cz. I. Epidemia naszych czasów. Przem. Spoż. 2013, 67, 38–40.
- Kocka K., Dziedzic U.: Wiedza młodzieży licealnej na temat czynników ryzyka cukrzycy typu 2. Med. Ogólna Nauki Zdr. 2013, 3(19), 255–261.
- Walicka M., Marcinowska-Suchowierska E.: Obesity and diabetes. Post. Nauk. Med. 2013, 4, 311–315.
- Jarosz M., Respondek W.: Rola żywienia i aktywności fizycznej w profilaktyce otyłości i przewlekłych chorób niezakaźnych. [W:] Żywienie człowieka a zdrowie publiczne. Red.: Gawęcki J., Roszkowski W. PWN, Warszawa 2012, 90–102.
- Suliburska J., Kuśnierek J.: Czynniki żywieniowe i pozażywieniowe w rozwoju insulinooporności. Forum Zab. Metabol. 2010, 3(1), 177–183.
- Kobierska R.: Cukrzyca – teoria i praktyka. Medi 2010, 2, 6–8.
- Deja G., Bossowski A.: Rola apoptozy w patogenezie cukrzycy typu 1. [W:] Cukrzyca w populacji wieku rozwojowego – co nowego? Red.: Otto-Buczkowska E. Cornetis, Wrocław 2009, 13–21.
- Otto-Buczkowska E.: Cukrzyca wtórna i zaburzenia homeostazy glukozy w stanach krytycznych. [W:] Cukrzyca w populacji wieku rozwojowego – co nowego? Red.: Otto-Buczkowska E. Cornetis, Wrocław 2009, 130–143.
- Marchewka Z., Grzebinoga A.: Substancje chemiczne – czynnikami ryzyka nefropatii cukrzycowej. Post. Hig. Med. Dośw. 2009, 63, 592–597.
- Tatoń J.: Nowe cele, potrzeby i możliwości koniecznych, pilnych przekształceń w opiece medyczno-społecznej nad osobami z cukrzycą – w realnych warunkach leczenia i życia w Polsce. Med. Metab. 2011, XV(4), 7–12.
- Moczko J.A., Bręborowicz G.H., Tadeusiewicz R.: Statystyka w badaniach medycznych. „Springer” PWN, Warszawa 1998.
- Kłys E., Gerstenkorn A.: Ocena poziomu wiedzy studentek pielęgniarstwa na temat cukrzycy typu 2. Diabetol. Prakt. 2005, 6(5), 250–259.
- Bandurska-Stankiewicz E., Rutkowska J., Aksamit-Białoszewska E., Wiatr-Bykowska D., Karczmarczyk-Żuk A., Pieczyński J., Skrodzka I.: Stan edukacji diabetologicznej w województwie warmińsko-mazurskim. Diabetol. Dośw. Klin. 2010, 10(2), 72–80.
- Kalinowski P., Bojakowska U., Kowalska M.E.: Ocena wiedzy pacjentów o powikłaniach cukrzycy. Med. Ogólna Nauki Zdr. 2012, 4(18), 302–307.
- Krysoń-Serafin M., Jankowiak B., Krajewska-Kułak E., Sierakowska M., Popławska E.: Ocena wiedzy pacjentów na temat cukrzycy typu 2 jako niezbędny element terapii. Diabetol. Prakt. 2005, 6, 7–14.
- Łagoda K., Kamińska K., Kobus G., Bachórzewska-Gajewska H., Kinalska I.: Ocena wiedzy pacjentów na temat profilaktyki zespołu stopy cukrzycowej. Przegl. Kardiodiabetol. 2009, 4, 64–70.
- Ratajczak P., Obolewicz E., Kus K., Koligat D., Paczkowska A., Zaprutko T., Nowakowska E.: Profilaktyka oraz leczenie cukrzycy – badanie poziomu świadomości pacjentów. Pol. Przegl. Nauk Zdr. 2014, 2(39), 119–126.
- Michałek-Kowalczyk M., Szewczyk M.T.: Stan wiedzy chorych z zespołem stopy cukrzycowej. Pielęg. Chir. Angiol. 2007, 1, 28–34.
- Wiedza Polaków na temat cukrzycy, http://mediweb.pl/wiedza-polakow-na-temat-cukrzycy (data dostępu: 11.04.2015).
- Araszkiewicz A., Piasecka D., Wierusz-Wysocka B.: Ocena wiedzy pacjentów z typem 2 cukrzycy na temat przewlekłych powikłań choroby. Now. Lek. 2012, 81(2), 158–163.




