Nursing and Public Health

Piel. Zdr. Publ.
Index Copernicus (ICV) – 69.56
Average rejection rate – 24.41%
ISSN 2082-9876 (print)
ISSN 2451-1870 (online)
Periodicity – quarterly

Download PDF

Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health

2015, vol. 5, nr 3, July-September, p. 291–298

Publication type: original article

Language: Polish

Creative Commons BY-NC-ND 3.0 Open Access

Bezpieczeństwo pacjentów w aspekcie zakażenia Clostridium difficile jako zdarzenia niepożądanego. Część I – postępowanie w sytuacji zakażenia

Patient Safety Against the Risk of Clostridium difficile Infection as an Adverse Event in Hospital. Part I – Proceedings in Epidemic Hazards Situation

Marta E. Kasper1,A,B,D, Anna Gawor1,D, Agnieszka Gniadek2,E,F

1 Zakład Pielęgniarstwa Internistycznego i Środowiskowego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków

2 Zakład Zarządzania Pielęgniarstwem i Pielęgniarstwa Epidemiologicznego, Instytut Pielęgniarstwa i Położnictwa, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków

Streszczenie

Zakażenie Gram-dodatnią laseczką beztlenową Clostridium difficile, zdolną do wytwarzania toksyn i form przetrwalnikowych (spor), znajduje się obecnie na liście patogenów alarmowych, które są odpowiedzialne za występowanie zakażeń wewnątrzszpitalnych. Infekcja ta jest przyczyną 15–25% biegunek poantybiotykowych. Czynnikiem ryzyka zakażenia Clostridium difficile jest stosowanie antybiotyków o szerokim zakresie działania, które niszczą mikrobiotę jelita grubego. Ciężki przebieg zakażenia z odwodnieniem, a w skrajnych przypadkach wystąpieniem niedrożności jelit i zespołu okrężnicy olbrzymiej (megacolon toxicum) wiąże się z koniecznością leczenia na oddziale intensywnej terapii i najczęściej dotyczy chorych po 65. roku życia i/lub mających obniżoną odporność. Z uwagi na kontaktową drogę szerzenia się zakażenia szczepem Clostridium difficile jest konieczne stworzenie wewnętrznych procedur zapobiegania, wczesnego rozpoznawania, stosowania barier ochronnych. Szpital jako placówka ochrony zdrowia jest zobowiązany do zapewnienia chorym bezpieczeństwa oraz rejestracji i raportowania zaistniałych, a także możliwych zagrożeń, w tym również epidemicznych. Bezpieczeństwo pacjentów wymaga spełnienia wszelkich niezbędnych procedur w dziedzinie epidemiologii oraz z punktu widzenia zarządzania zdarzeniami niepożądanymi.

Abstract

Infection with anaerobic Gram positive bacteria – Clostridium difficile, capable of producing toxins and spores, is currently listed as the alert pathogen responsible for the occurrence of nosocomial infection, responsible for 15–25% post-antibiotic related diarrheas. The risk of Clostridium difficile infection is increased with a wide use of broad-spectrum antibiotics, which lead to destruction of the colon microbiota. Patients with immune system depression and over 65 years of age are especially susceptible to the severe infection with profound dehydration, intestinal obstruction or megacolon toxicum, and require intensive care. They are also at increased risk of fatal outcome. Due to the contact path of Clostridium difficile infection, it is necessary to create internal procedures for prevention, early detection and application of protective barriers. Hospitals as health care institutions are obliged to ensure patient safety and to record and report actual and potential threats including these responsible for epidemic.

Słowa kluczowe

bezpieczeństwo, zakażenia szpitalne, zdarzenia niepożądane

Key words

patient safety, nosocomial infections, adverse events

References (20)

  1. Martirosian G.: Podsumowanie badań nad Clostridium difficile: 1978–2008. Nowa Klin. Medycyna Zakażeń 2008, 15 (5–6), 516–519.
  2. Szczęsny A., Marirosian G.: Epidemiologia zakażeń Clostridium difficile. Przegl. Epidemiol. 2002, 56, 49–56.
  3. Hryniewicz W., Martirosian G., Ozorowski T.: Zakażenia Clostridium difficile. Diagnostyka, terapia, profilaktyka. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków. Ministerstwo Zdrowia, Warszawa 2011.
  4. Kiciak S., Krzowska-Firych J.: Biegunki infekcyjne – ciągle aktualny problem. Zakażenia 2012, 12(1), 124–127.
  5. Ziółkowski G., Ziółkowska B., Ochocka B., Malara M., Budynek M.: Infekcje Clostridium difficile, niedoceniane zakażenia w aspekcie klinicznym i epidemiologicznym. PSPE Zeszyt XI, Katowice 2012, 6–49.
  6. Fleischer M., Salik K.: Postępowanie w przypadku wystąpienia szpitalnych ognisk epidemicznych. PSPE Zeszyt V, Wrocław 2005, 3–54.
  7. Elixhauser A., Jhung M.: Clostridium difficile Diseases in US Hospitals; AHRQ, Centre for Delivey, Organization and Markets, Healthcare Cost an Utilization Project. Nationvide Inpatient Sample, april 2008.
  8. Wistrom J., Norby S., Myhre E., Eriksson S., Granström G., Lagergren L., Englund G., Nord C.E.: Frequency of antibiotic associated diarrhea in 2462 antibiotic-treated hospitalized patients: a prospective study. J. Antimicrob. Chemother. 2001, 47, 43–50.
  9. Pépin J., Routhier S., Gagnon S., Brazeau I.: Menagement and outcomes of a first recurrence of Clostridium difficile – associated disease in Quebec, Canada. Clin. Infect. Dis. 2006, 42, 758–764.
  10. Gerding G.: Antimotility Agents for Treatment of Clostridium difficile Infection: Is the Juice Worth the Squeeze? Clin. Infect. Dis. 2009, 48, 606–608.
  11. Cohen S.H., Gerding D., Jonson S., Kelly C., Loo V., McDonald L.C., Pépin J., Wilcox M.H.: Clincal Practice Guidelines for Clostridium difficile Infection in Adults: 2010 Update by the Society for Healthcare Epidemiology of America (SHEA) and the Infectious Diseases Society of America (IDSA). Infect Control Hosp Epidemiol 2010, 31, 431–455.
  12. Surawicz C.: Role of Probiotics in Antibiotic-associated Diarrhea, Clostridium difficile-associated diarrhea, and recurrent Clostridium difficile-associated diarrhea. J. Clin. Gastroenterol. 2008, 42, 64–70.
  13. Surawicz C., McFarland L.V., Greenberg R.N., Rubin M., Fekety R., Mulligan M.E., Garcia R.J., Brandmarker S., Bowen K., Borjal D., Elmer G.W.: The search for a better treatment for recurrent Clostridium difficile disease: use of high dose vancomycin combined with Saccharomyces boulardii. Clin. Infect. Dis. 2000, 31, 1012–1017.
  14. Grzesiowski P., Herman A.: Transfer flory jelitowej w leczeniu ciężkiego zakażenia Clostridium difficile. Stowarzyszenie Higieny Lecznictwa 2013, 1 (45), 23–28.
  15. Brandt L.J.: International Microbiota and the Role of Fecal Microbiota Transplant (FMT) in Treatment of C. difficile Infection. Am. J. Gastroenterol. 2013, 108(2), 177–85.
  16. Jośko-Ochojska J., Spandel L.: Zakażenia Clostridium difficile jako problem zdrowia publicznego. Probl. Hig. Epidemiol. 2014, 95(3), 568–573.
  17. Gładysiak B., Konrady Z.: Procedura zastosowania zamkniętego, jednorazowego systemu do kontrolowanej zbiórki stolca. FlexiSeal®FMS, Poznań 2012.
  18. Dz.U. 2008 Nr 234, poz. 1570 z późn. zm. Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi z dnia 5 grudnia 2008 roku.
  19. Fleischer M., Bober-Gheek B.: Podstawy pielęgniarstwa epidemiologicznego. Urban&Partner, Wrocław 2010, 464–476.
  20. Łopaciuk U.: Clostridium difficile. Med. Dypl. 2015, 24(3), 33–36.
© Wroclaw Medical University