Nursing and Public Health

Piel. Zdr. Publ.
Index Copernicus (ICV) – 69.56
Average rejection rate – 24.41%
ISSN 2082-9876 (print)
ISSN 2451-1870 (online)
Periodicity – quarterly

Download PDF

Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health

2015, vol. 5, nr 3, July-September, p. 265–274

Publication type: original article

Language: Polish

Creative Commons BY-NC-ND 3.0 Open Access

Alkohol jako czynnik ryzyka złamań kości kończyn u osób starszych

Alcohol as a Risk Factor for the Extremities Bone Fractures Among the Elderly

Joanna H. Żółtańska1,A,B,C,D, Tadeusz Łukieńczuk2,A,B,C,E,F

1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Witelona w Legnicy, Legnica

2 I Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Endokrynologicznej, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław

Streszczenie

Wprowadzenie. Spożywanie alkoholu nasila ryzyko złamań, ponieważ powoduje zmniejszenie masy kostnej, zwiększa ryzyko upadku. W okresie starości 30% populacji ludzkiej nadużywa alkoholu (w tym: 20% mężczyzn i 10% kobiet).
Cel pracy. Próba odpowiedzi na pytania: jakie są przyczyny złamań kości kończyn u osób pod wpływem alkoholu?, jakie złamania występują najczęściej?, jaki jest charakter picia alkoholu u osób, które miały złamania?, czy pacjenci uważają alkohol za czynnik ryzyka osteoporozy?
Materiał i metody. Badaną grupę stanowili pacjenci ze złamaniami kości kończyn przyjęci na Oddział Ortopedyczny Szpitala Miejskiego w Bolesławcu. Zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu mierzono alkomatem LifeGuard. Pacjenci wypełniali Test AUDIT – test przesiewowy do rozpoznawania zaburzeń związanych ze spożywaniem alkoholu. Chorym zakładano dokumentację i wykonywano badania zgodnie z obowiązującą procedurą. Analizowano badania radiologiczne pod kątem zaawansowanej osteoporozy. Wyniki poddano analizie statystycznej.
Wyniki. Wśród wszystkich 723 przypadków stwierdzono następujące złamania: 222 kości udowej (30,7%), 196 kości podudzia (27,1%), 19 kości stopy (2,6%), 95 kości ramiennej (13,1%), 178 kości przedramienia (24,6%) i 13 kości dłoni (1,8%). Do złamań u osób będących pod wpływem alkoholu dochodziło najczęściej na skutek upadków. 106 osób będących pod wpływem alkoholu doznało urazu w godzinach 18–24 (54,92%). U osób trzeźwych największą liczbę złamań odnotowano między godziną 12 a 18 (47,17%). Na 723 respondentów tylko 94 wiedziało, że alkohol jest czynnikiem ryzyka osteoporozy.
Wnioski. Najczęstszą przyczyną złamań kości kończyn u osób będących pod wpływem alkoholu są upadki na ulicy. Największą liczbę złamań odnotowano w soboty i niedziele w godzinach 18–24. U ludzi starszych będących pod wpływem alkoholu najczęściej dochodzi do złamań w obrębie kości udowej, a u osób młodszych – kości podudzia. Respondenci nie uważają, że alkohol jest czynnikiem ryzyka złamań kości. U osób starszych, które piją przewlekle alkohol stwierdzono zaawansowaną osteoporozę.

Abstract

Background. Alcohol consumption increases the risk of fractures as a result of its influence on bone mass reduction and increased risk of falling. Alcohol demonstrates direct, toxic effect on osteoblasts, especially in the elderly.
Objectives. The aim of the study was to answer the following questions: What are the reasons of fractures in people under the influence of alcohol? What kinds of fractures occur most frequently among the elderly under the influence of alcohol? Were the people treated because of fractures previously screened for osteoporosis?
Material and Methods. The studied group were patients admitted to the Orthopaedic Ward of the Hospital in Bolesławiec with fractures of limbs in the years 2010–2012. In total, 723 patients were divided into two groups. One hundred ninety three people, who at the moment of hospitalization were under the influence of alcohol and 530 people who were sober. And groups – under 60 years – 426 people, and a group over 60 years – 297 people.
Results. Among all 723 cases the authors reported 222 fractures of thigh bone, 196 fractures of shin bone, 19 fractures of foot bone, 95 fractures of arm bone, 178 fractures of forearm bone and 13 fractures of palm bone. Among drunk patients changes were observed among 156 people.
Conclusion. The most frequent causes of bone fractures in people under the influence of alcohol are falls in the street. The greatest number of fractures was noted on Saturdays and Sundays between 6 a.m. and 12 p.m. In elderly people over 60, who are under the influence of alcohol, fractures most often occur in the area of the femur and in younger people in the bones of the lower leg. People over 60 who drink alcohol chronically have significantly advanced osteoporosis. Among patients who are under the influence of alcohol, data indicate that they drink in a hazardous or harmful manner, or that they are alcohol-dependent.

Słowa kluczowe

czynniki ryzyka, alkohol, złamania kości kończyn

Key words

risk factor, alcohol, extremities bone fractures

References (27)

  1. Mianowany M.E., Maniecka-Bryła I., Drygas W.: Starzenie się populacji jako ważny problem zdrowotny i społecznoekonomiczny. Gerontol. Pol. 2004, 12, 172–175.
  2. Zielińska-Więczkowska H., Kędziora-Kornatowska K., Kornatowski T.: Starość jako wyzwanie. Gerontol. Pol. 2008, 16, 131–136.
  3. Wiatrowski Z.: Andragogika. Człowiek dorosły jako główny przedmiot zainteresowań i badań andragogicznych – fazy dorosłości i starości człowieka. Wykład akademicki. WSHE, Włocławek 2009, 11–14.
  4. Błędowski P., Szatur-Jaworska B., Szweda-Lewandowska Z.: Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce. Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 2012, s. 16.
  5. Skalska A., Żak M.: Upadki – ocena ryzyka, postępowanie prewencyjne. Standardy Medyczne 2007, 4, 156–163.
  6. Lewczuk E., Białoszewski D.: Poziom aktywności chorych na osteoporozę a upadki i ich profilaktyka. Ortop. Traumatol. Rehabil. 2006, 8(4), 412–421.
  7. Czerwiński E.: Rozpoznanie osteoporozy a ryzyko złamania. Ortop. Traumatol. 2006, 2, 40.
  8. Włodarski K.H., Włodarski P., Galus R.: Komórki osteogenne w przebiegu starzenia się. Przegląd informacji. Ortop. Traumatol. Rehabil. 2007, 1, 63.
  9. Olszewski K., Olszewska-Słonina D., Mątewski D., Kruczyński J.: Gęstość mineralna kości u chorych ze złamaniami bliższego końca kości udowej. Ortop. Traumatol. Rehabil. 2006, 8(4), 395–401.
  10. Chakkalakal D.A.: Alcohol-induced bone loss and deficient bone repair. Alcohol Clin. Exp. Res. 2005, 29, 2077–2090.
  11. Gong Z., Wezeman F.H.: Inhibitory effect of alkohol on osteogenic differentiation in human bone marrow-derived mesenchymal stem cells. Alcohol Clin. Exp. Res. 2004, 28, 468–479.
  12. Kim M.J., Shim M.S., Kim M.K., Lee Y., Shin Y.G., Chung C.H., Kwon S.O.: Effect of chronic alcohol ingestion on bone mineral density in males without liver cirrhosis. Korean J. Intern. Med. 2003, 18, 174–180.
  13. Lorenc R.S., Olszyński W.P.: Osteoporoza. Poradnik dla lekarzy. Biuro Gamma, Warszawa 2006.
  14. Anderson P., Baumberg B.: Alkohol w Europie: perspektywa zdrowia publicznego. Raport dla Komisji Europejskiej – Podsumowanie. Alkohol i Narkomania 2006, 19, 2, 121–137.
  15. Babor Thomas F., Higgins-Biddle J.C., Saunders Maristela B., Monteiro G.: Department of Mental Health and Substance Dependence AUDIT The Alcohol Use Disorders Identification Test Guidelines for Use in Primary Care – World Health Organization 2001, 17–20.
  16. Fedorowicz J.: Nałóg w starości. Na temat – zeszyt dla profesjonalnie pomagających 2004, czerwiec, 32–35.
  17. Masoni A., Morosano M., Tomat M.F., Pezzoto S.M., Sanchez A.: Association between hip fractures and risk factors for osteoporosis. Multivariate analysis. Medicine (B Aires) 2007, 67(5), 423–428.
  18. Hla M.M., Davis J.W., Ross P.D., Yates A.J., Wasnich R.D.: The relation between lifestyle factors and biochemical markers of bone turnover among early postmenopausal women. Calcif. Tissue Int. 2001, 68, 291–296.
  19. Drozdowska B.: Złamania osteoporotyczne. Endokrynol. Pol. 2009, 6, 498–502.
  20. Turner R.T., Sibonga J.D.: Effects of alkohol use and estrogen on bone. Alcohol Res. Health 2001, 25, 276–281.
  21. Ganry O., Baudoin C., Fardellone P.: Effect of alkohol intake on bone mineral density in elderly women: The EPIDOS Study. Am. J. Epidemiol. 2000, 151, 773–780.
  22. Przedlecki J., Rell-Bakalarska M.: Osteoporoza wtórna osób dorosłych. Zakład Wydawniczo-Poligraficzny Jerzy Krawczyk, Warszawa 2007.
  23. Lipiński K.: Osteoporoza – epidemiologia, problemy społeczne i medyczne. Rehabilitacja Medyczna. Osteoporoza. Numer specjalny 2003, 7, 2.
  24. Pruszyński J., Gross R.: Problemy alkoholowe w praktyce lekarza geriatry. Nowa Klinika 2000,7(8), 850–853.
  25. Czerwiński E., Borowy P.: Wytyczne dotyczące profilaktyki osteoporozy ze szczególnym uwzględnieniem zapobiegania upadkom. Wielodyscyplinarne Forum Osteoporotyczne. Via Medica 2009.
  26. Pruszyński J., Gross R., Galus K.: Ocena problemów alkoholowych wieku podeszłego za pomocą testu AUDIT. Gerontol. Pol. 2002, 10(2), 99–102.
  27. Http://dlakierowcow.policja.pl/portal/dk/807/47493/.Wypadki_drogowe_raporty_roczne.html. Wypadki na drogach w roku 2011. Rozdział VIII: Nietrzeźwi uczestnicy ruchu drogowego, s. 62–71 (data dostępu: 10.11.2013 r.).
© Wroclaw Medical University