Nursing and Public Health

Piel. Zdr. Publ.
Index Copernicus (ICV) – 69.56
Average rejection rate – 24.41%
ISSN 2082-9876 (print)
ISSN 2451-1870 (online)
Periodicity – quarterly

Download PDF

Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health

2015, vol. 5, nr 2, April-June, p. 209–214

Publication type: review article

Language: Polish

Creative Commons BY-NC-ND 3.0 Open Access

Uzależnienie od opioidów – etiopatogeneza, rozpoznawanie i leczenie oraz ważna rola pielęgniarki

Opioids – from Experimentation to Addiction – Etiology, Clinic and Significant Role of a Nurse

Ewa Pasternak1,D, Kamila Paśnik1,D, Natalia Plewka1,D

1 Absolwentki studiów licencjackich na kierunku pielęgniarstwo na Uniwersytecie Medycznym im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław

Streszczenie

Narkomania od wielu lat jest jednym z najbardziej bulwersujących problemów społeczno-medycznych nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie. Zjawisko to ma charakter interdyscyplinarny i znajduje się w polu zainteresowania wielu dziedzin medycyny, wymiaru sprawiedliwości, oświaty oraz mediów. Ze względu na małą tolerancję organizmu ludzkiego na opioidowe środki psychoaktywne do uzależnienia dochodzi bardzo szybko. Narkomania powoduje ogromne szkody związane z somatycznym zdrowiem człowieka, dotyka niemalże każdego układu oraz wpływa na występowanie często nieodwracalnych zmian zdrowotnych. Oprócz negatywnego wpływu na kondycję fizyczną, uzależnienie prowadzi do znacznej degeneracji psychicznej oraz spustoszenia w duchowym wymiarze człowieka. Narkomania przez dłuższy czas kojarzyła się z ludźmi reprezentującymi niższe warstwy społeczne, ale w ciągu ostatnich lat można zauważyć wyraźne zainteresowanie tym rodzajem substancji okazywane przez ludzi wykształconych oraz o wyższym statusie społeczno-ekonomicznym. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na ten istniejący od wielu lat problem, pokazanie skutków, jakie niesie za sobą narkomania, rozpoznawanie problemu oraz określenie roli pielęgniarki w pomocy osobie uzależnionej.

Abstract

For many years drug abuse has been one of the most shocking socio-medical problems not only in Poland, but in the entire world. This phenomenon is an interdisciplinary problem and a subject of interest in many fields of medicine, education, criminal justice system, politics and media. Because of the low human body tolerance to opioid psychoactive substances, experimentation leads to addiction very quickly. Drug abuse causes a lot of harm to human somatic health, influences each body system and very often causes irreversible health changes. Apart from harmful influence on physical condition, addiction leads to the massive mental degeneration and havoc to a person’s spiritual dimension. For many years drug abuse was associated with people representing lower social layers, but over recent years we have observed that also educated people show interest in these kinds of substances. The goal of this article is to turn the attention to this problem which has been lasting for years, to show the results of drug abuse, recognition and diagnosing the problem and the role of a nurse in helping the addicted person.

Słowa kluczowe

uzależnienie, substancje psychoaktywne, narkomania, opioidy

Key words

addiction, psychoactive substances, drug abuse, opioids

References (14)

  1. Sierosławski J.: Narkotyki i narkomania. Med. Dypl. 2000, 9, 8, 14.
  2. Kiejna A., Małyszczak K.: Psychiatria – podręcznik akademicki. Wyd. Akademia Medyczna im. Piastów śląskich we Wrocławiu, Wrocław 2009, 96–98.
  3. Jarema M., Rabe-Jabłońska J.: Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL, Warszawa 2011, 97–99, 625–630.
  4. Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii, Europejski raport narkotykowy 2013, Tendencje i osiągnięcia. http://www.emcdda.europa.eu/attachements.cfm/att_213154_PL_TDAT13001PLN2_rev.pdf (data dostępu 2.07.2014 r.
  5. Załęski M.: Postawy wobec narkotyków. Komunikat z badań CBOS nr BS/89/2011.
  6. Knapik W.: Uzależnienia jako problem cywilizacyjny XXI wieku. Postawy młodzieży studenckiej na podstawie badań socjologicznych. Wyd. Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, Kraków 2010, 31–86.
  7. Jędrzejko M., Bozejewicz W., Sarzała D.: Narkomania jako zagrożenie – perspektywa antropologiczno-etyczna. Przegl. Lek. 2006, 63, 10, 1146–1147.
  8. Górna K., Jaracz K., Rybakowski J.: Pielęgniarstwo psychiatryczne. Podręcznik dla studiów medycznych. PZWL, Warszawa 2012, 268–270.
  9. Seligman M.E.P., Walker E.F., Rosenhan D.L.: Psychopatologia. Wyd. Zysk i Spółka, Poznań 2001, 626–630.
  10. Zalewska-Kaszubska J., Górska D.: Uzależnienie od opioidów. Farm. Pol. 2000, 56, 5, 241–244.
  11. Janeczko Z., Strzałka M.: Substancje roślinne o właściwościach odurzających – użycie lecznicze a narkomania. Farm. Pol. 2004, 60, 4, 178–179.
  12. Piekarski L., Krajewska-Kułak E., Kowalczuk K.: Ocena zagrożenia wybranymi uzależnieniami w populacji młodzieży gimnazjalnej. Probl. Hig. Epidemiol. 2012, 93, 3, 500.
  13. Pasternak E.: Model opieki pielęgniarskiej nad pacjentem uzależnionym od opioidowych środków narkotycznych. Praca dyplomowa. Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław 2013, 6.
  14. Domżał-Drzewicka R., Ścibior A., Kaźmierak H.: Uzależnienia a rodzina. Wybrane zagadnienia. Wyd. Makmed, Lublin 2008, 227.