Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health
2015, vol. 5, nr 2, April-June, p. 151–158
Publication type: original article
Language: Polish
Balneofizjoterapia a gospodarka lipidowa ustroju
Balneotherapy in Regard to Organism’s Lipid Parameters
1 Katedra Fizjoterapii, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław
Streszczenie
Wprowadzenie. Wysokie wartości cholesterolu całkowitego, trójglicerydów i związanych z nimi frakcji lipoproteinowych decydują o rozwoju miażdżycy. W profilaktyce chorób układu naczyniowego na tle zmian ateromatycznych są wykorzystywane różne formy terapii. Lipidogram – profil lipidowy organizmu – odzwierciedla stan gospodarki lipidowej organizmu, w tym przebieg metabolizmu lipoprotein i cholesterolu.
Cel pracy. Ocena wpływu zabiegów balneofizykalnych na gospodarkę lipidową ustroju u osób cierpiących na chorobę zwyrodnieniową narządu ruchu leczonych w uzdrowisku.
Materiał i metody. Obserwacją objęto pacjentów poddanych terapii uzdrowiskowej w ramach 21-dniowych turnusów sanatoryjnych. Grupę badanych stanowiło 76 pacjentów, u których rozpoznano chorobę zwyrodnieniową stawów i kręgosłupa. Wiek chorych wynosił 51–78 lat. Średnia wieku badanych pacjentów to 56,4 lat. Od pacjentów 2-krotnie pobierano krew – przed terapią oraz po 21 dniach leczenia w uzdrowisku. Analizę wykonano w laboratorium „Diagnostyka” we Wrocławiu, gdzie zastosowano standardowe, komercyjne testy. Otrzymane wyniki opracowano statystycznie z wykorzystaniem programu STATISTICA 9.1 i Microsoft Excel 2007. W ocenie uzyskanych wyników zastosowano 2 testy: test znaków dla par powiązanych (test znaków) oraz test par powiązanych Wilcoxona (test znaków rangowanych Wilcoxona).
Wyniki. W badanej grupie stwierdzono istotne statystycznie zwiększenie poziomu trójglicerydów i zmniejszenie poziomu frakcji lipoprotein.
Wnioski. Stwierdzono, że u pacjentów leczonych w uzdrowisku nastąpiło istotne statystycznie zwiększenie poziomu trójglicerydów i zmniejszenie poziomu frakcji lipoprotein. Balneofizjoterapia może wpływać na przemiany metaboliczne dotyczące gospodarki lipidowej ustroju.
Abstract
Background. High levels of total cholesterol, triglycerides and, connected with them, lipoprotein fractions may result in atherosclerosis. There are different forms of therapy used to prevent cardiovascular diseases caused by atheromata.
Objectives. The aim of the study was to assess the influence of balneotherapeutic treatments on the organism’s lipid parameters in patients with degenerative diseases of the musculoskeletal system undergoing treatment in a health resort.
Material and Methods. Patients undergoing spa therapies for the period of 21 days were monitored. The studied group consisted of n = 76 patients with diagnosed degenerative diseases of joints and the spine. The subjects were aged 51–78 years. Their mean age was 56.4 years. The subjects had their blood taken before and after the treatments in the health resort. The samples were assayed in the laboratory “Diagnostyka” in Wrocław, where standard, commercial tests were used. The obtained results were statistically analyzed with STATISTICA 9.1 and Microsoft Excel 2007. In order to assess the obtained results, 2 tests were used: the sign test for paired samples (Sign test) and the Wilcoxon test for paired samples (Wilcoxon signed-rank test).
Results. In the studied group there was a statistically significant increase in triglycerides levels and a decrease in HDL values.
Conclusion. In patients undergoing treatment in the health resort there was a statistically significant increase in levels of triglycerides and a decrease in the level of HDL. Balneotherapy can influence metabolic changes as far as the organism’s lipid parameters are concerned.
Słowa kluczowe
choroba zwyrodnieniowa, medycyna uzdrowiskowa, gospodarka lipidowa
Key words
osteoarthritis, spa medicine, lipid parameters
References (19)
- Szafran H., Knapik-Czajka M.: Podstawy biochemiczne gospodarki lipidowej organizmu człowieka. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1994.
- Burchardt P., Siminiak T.: Zaburzenia gospodarki lipidowej – mechanizmy genetyczne. Pol. Przegl. Kardiol. 2005, 7, 5, 427–432.
- Czpkowicz-Pośpiech R., Damian Z., Błaszczyk J., Barucha P., Pospiech S., Rydzyk A., Wach B., Gajda M., Uhryński A.: Ocena wpływu mikroklimatu podziemnego Uzdrowisk Kopalni Soli w Wieliczce. Acta Balneol. 2010, LII, 3, 183–192.
- Goszcz A., Kostka-Trąbka E., Grodzińska L., Sławiński M., Bieroń K., Jachym R., Kucharski K., Gryglewski R.J.: Wpływ kuracji pitnej wodą siarczkową z źródła Wiesław z uzdrowiska Busk-Zdrój na gospodarkę lipidową, układ fibrynolityczny i trombogenezę płytkową u pacjentów z miażdżycą. Pol. Merk. Lek. 1997, 3, 13, 33–38.
- Hadas E., Bożek A., Jarząb J.: Wpływ fototerapii na wybrane wskaźniki profilu lipidowego u chorych na łuszczycę zwykłą z uwzględnieniem nasilenia procesu chorobowego. Post. Derm. Alergol. 2007, XXIV, 5, 215–223.
- Korzeniowska-Kubacka I., Piotrowicz R.: Wpływ treningu fizycznego na wydolność czynnościową, profil lipidowy oraz częstość powrotu do pracy zawodowej kobiet po przebytym zawale serca. Folia Cardiol. 2004, 11, 10, 719–725.
- Krawczyk J., Wojciechowski J., Błaszczyk J., Błaszczyk-Sudzyńska J.: Wpływ treningu na stołach rehabilitacyjno-rekondycyjnych na wybrane parametry gospodarki tłuszczowo-węglowodanowej. Pol. Merk. Lek. 2010, XXVIII, 163, 33–36.
- Włodarczyk K., Ponikowska I., Chojnowski J., Oczachowska S.: Enzymatyczny układ oksydacyjny u chorych z niedokrwieniem kończyn dolnych na tle miażdżycy zarostowej i makroangiopatii cukrzycowej poddanych balneoterapii. Baln. Pol. 2002, XLIV, 1–4, 44–51.
- Drobnik M., Latour T.: Oddziaływanie wody mineralnej borowej na niektóre wskaźniki przemiany materii u zwierząt doświadczalnych. Baln. Pol. 2001, XLIII, 1–2, 31–36.
- Kochański J.W.: Kuracja pitna mineralnymi wodami wodorowęglanowymi (szczawy i wody kwasowęglowe). Baln. Pol. 2000, XLII, 1–2, 74–85.
- Szafkowski R., Chojnowski J., Ponikowska I., Oczachowska-Szafkowska S.: Zmiany gospodarki lipidowej u otyłych chorych na cukrzycę pod wpływem redukcji masa ciała w warunkach uzdrowiskowych. Baln. Pol. 2006, 1, 25–29.
- Mika P., Engel Z.: Zastosowanie wód mineralnych z zawartością siarki w balneoterapii. Fizjoter. 2004, 12, 2, 47–51.
- Kucharski K.: Doświadczenia w leczeniu reumatoidalnego leczenia stawów wodami siarczkowymi w Busku Zdroju. Baln. Pol. 1996, 37(3–4), 63–72.
- Kochański W., Minta P., Kochański M., Trzewikowska I.: Problemy dozymetryczne w radonoterapii. Baln. Pol. 2004, 46(1/2), 49–57.
- Demczyszak I., Perkowska K., Wrzosek Z., Sutkowska E.: Możliwości zastosowania alfa terapii w aspekcie lecznictwa uzdrowiskowego. Baln. Pol. 2009, 51, 1, 57–58.
- Zdrojewicz Z., Bielawska-Bień K.: Radon i promieniowanie jonizujące a organizm człowieka. Post. Hig. Med. Dosw. 2004, 58, 150–157.
- Boerner E., Molka J., Ratajczak B., Bieć E.: Leczenie uzdrowiskowe w dyskopatii kregosłupa lędźwiowego. Med. Sport. 2005, 21(4), 297–302.
- Robbesyn F., Auge N., Vindis C., Cantero A.V., Barbaras R., Negre-Salvayre A., Salvayre R.: High-density lipoproteins prevent the oxidized low-density lipoprotein-induced endothelial growth factor receptor activation subsequent matrix metalloproteinase-2upregulation. Arterioscler. Thromb. Vasc. Biol. 2005, 25, 1206–1212.
- Kuliszkiewicz-Janus M., Abdulrahman S.M., Nagi A.: The biology of HDL lipoprotein and its antisclerotic activity. Post. Hig. Med. Dosw. (online) 2006, 60, 307–315.




