Nursing and Public Health

Piel. Zdr. Publ.
Index Copernicus (ICV) – 69.56
Average rejection rate – 24.41%
ISSN 2082-9876 (print)
ISSN 2451-1870 (online)
Periodicity – quarterly

Download PDF

Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health

2015, vol. 5, nr 2, April-June, p. 141–149

Publication type: original article

Language: Polish

Creative Commons BY-NC-ND 3.0 Open Access

Ocena wybranych zachowań zdrowotnych dotyczących profilaktyki choroby niedokrwiennej serca wśród osób starszych będących słuchaczami uniwersytetów trzeciego wieku

Evaluation of Selected Health Behaviors Regarding the Prevention of Coronary Heart Disease Among Older People who are Students of the Universities of the Third Age

Beata Dziedzic1,A,D, Patrycja Zając1,C, Aleksander Wiśniewski1,B, Zofia Sienkiewicz1,E,F

1 Zakład Pielęgniarstwa Społecznego, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa

Streszczenie

Wprowadzenie. Proces starzenia się polskiego społeczeństwa ma tendencję wzrostową. W zachowaniu zdrowia do późnych lat bardzo ważną rolę odgrywa przestrzeganie zasad zdrowego stylu życia. Najczęstszą przyczyną zachorowań oraz śmiertelności w Polsce są choroby układu krążenia, w tym choroba niedokrwienna serca. Upowszechnianie zachowań zdrowotnych zmierzających do poprawy stanu zdrowia jest zasadniczym elementem profilaktyki choroby niedokrwiennej serca.
Cel pracy. Ocena wybranych zachowań zdrowotnych dotyczących profilaktyki choroby niedokrwiennej serca wśród osób starszych będących słuchaczami uniwersytetów trzeciego wieku.
Materiał i metody. Badaniem objęto 84 słuchaczy uniwersytetów trzeciego wieku. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego w postaci anonimowego kwestionariusza ankiety składającego się z pytań dotyczących zachowań zdrowotnych. Analizowano zależności występujące między zachowaniami zdrowotnymi starszych osób a zmiennymi społeczno-demograficznymi (płcią, czasem przynależności do środowiska uniwersytetów trzeciego wieku).
Wyniki. W przeprowadzonym badaniu szczególną uwagę zwrócono na zachowania prozdrowotne związane z odżywianiem oraz na aktywność fizyczną. Badanie korelacji płci oraz czasu przynależności do środowiska uniwersytetów trzeciego wieku w zależności od prawidłowego odżywiania i aktywności fizycznej nie wykazało istotnych statystycznie różnic. Bardzo istotna statystycznie okazała się natomiast zależność wskazująca, że mężczyźni częściej niż kobiety wybierają taniec jako formę aktywności fizycznej.
Wnioski. Słuchacze uniwersytetów trzeciego wieku, tj. osoby starsze i aktywne intelektualnie podejmują zachowania profilaktyczne zapobiegające chorobie niedokrwiennej serca. Nawyki żywieniowe oraz aktywność fizyczna wymagają zmian i wprowadzenia dodatkowych elementów edukacji.

Abstract

Background. Aging of the Polish population is increasing. Adherence to healthy lifestyle plays a very important role in maintaining health until late years. The most common cause of morbidity and mortality in Poland are cardiovascular disease, including coronary heart disease. The promotion of health behaviors in order to improve health status is an essential element in preventing coronary heart disease.
Objectives. The aim of this study was to evaluate selected health behaviors concerning the prevention of coronary heart disease among the elderly students of the Universities of the Third Age.
Material and Methods. The study involved 87 students of the Universities of the Third Age. The method of diagnostic survey was an anonymous questionnaire consisting of questions about health behaviors. The authors analyzed the association between health-promoting behaviors of the elderly and socio-demographic variables such as gender or time spent at the Universities of the Third Age.
Results. In the study particular attention was paid to health behaviors related to nutrition and the use of physical activity. The correlation study of gender and time spent at the University of the Third Age according to proper nutrition and the use of physical activity did not show statistically significant differences. However, it turned out to be highly statistically significant that men choose dance more often than women as a form of physical activity.
Conclusion. Students of the Universities of the Third Age i.e. the intellectually active elderly take prophylactic measures to prevent coronary heart disease. Eating habits and physical activity require some modifications and implementation of additional educational elements.

Słowa kluczowe

zachowania zdrowotne, choroba wieńcowa, osoby starsze, uniwersytety trzeciego wieku

Key words

health behaviors, the elderly, coronary heart disease, Universities of the Third Age

References (15)

  1. Woynarowska B.: Edukacja zdrowotna. Wyd. Lekarskie PWN, Warszawa 2007.
  2. Żołnierczuk-Kieliszek D.: Zachowania zdrowotne i ich związek ze zdrowiem. [W:] Zdrowie Publiczne. Red.: Kulik T.B., Latarki M. Wyd. Czelej, Lublin 2002, 76.
  3. Wojtyniak B., Goryński P. (red.): Sytuacja Zdrowotna Ludności Polski. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – PZH, Warszawa 2008.
  4. Skonieczny G., Jaworska-Drozdowska M., Jaworska K., Panowicz I., Leźnicka M.: Rehabilitacja kardiologiczna jako istotny element prewencji chorób układu krążenia. Rola samorządów terytorialnych. Hyg. Publ. Health 2013, 48(2), 194–199.
  5. Roszkiewicz M.: Prognozy demograficzne dla polskiej populacji osób starszych. Psychogeriatr. Pol. 2006, 3(1), 1–10.
  6. Skrzypiec M.: Choroba niedokrwienna serca a aktywność fizyczna i sport. [W:] Medycyna sportowa. I wyd. Red.: Mędraś M. Medsport Press, Warszawa 2004, wyd. 1, 207–218.
  7. Jarosz M., Rychlik E.: Przyczyny niedoboru makroi mikroskładników u osób w wieku starszym. [W:] Żywienie osób w starszym wieku. Red.: Jarosz M. Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2008, 40–51.
  8. Puska P.: The North Karelia Project: 30 years successfully preventing chronic diseases. Diabetes Voice 2008, 53, 26–29.
  9. Wieloośrodkowe ogólnopolskie badanie stanu zdrowia ludności. Program WOBASZ. Wyd. Instytut Kardiologii, Warszawa 2005, 90.
  10. Szostak W.B.: Dieta przeciwmiażdżycowa. Zakład Profilaktyki i Chorób Żywieniowych Instytutu Żywności i Żywienia, Warszawa 2011.
  11. Bazzano L.A., He J., Ogden L.G., Loria C.M., Vupputuri S., Myers L., Whelton P.K.: Fruit and vegetable intake and risk of cardiovascular disease in US adults: The First National Health and Nutrition Examination Survey epidemiologic follow-up study. Am. J. Clin. Nutr. 2002, 76, 93–93.
  12. Wolnicka K., Rychlik E.: Praktyczne wskazówki do realizacji zaleceń żywieniowych dla osób w wieku starszym. [W:] Żywienie osób w starszym wieku. Red.: Jarosz M. Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2008, 70–88.
  13. Chojnowska Z., Charzewska J.: Osteoporoza – aktualne wyzwanie. Żyw. Człow. Metab. 2008, 35(2), 151–184.
  14. Kośmicki M.: Choroba wieńcowa w praktyce lekarza ogólnego. Podstawowe zasady postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. Termedia, Poznań 2010.
  15. Hakim A.A., Curb J.D., Petrovitch H., Rodriguez B.L., Yano K., Ross G.W., White L.R., Abbott R.D.: Effect of walking on coronary disease in eldery men. The Honolulu Heart Program. Circulation 1999, 100, 9–13.