Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health
2015, vol. 5, nr 1, January-March, p. 25–31
Publication type: original article
Language: Polish
Wybrane aspekty jakości życia pacjentów po wyłonieniu kolostomii
Patients with Colostomy Quality of Life
1 Katedra Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław
2 Zakład Nauki Zawodu, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław
3 Absolwentka Wydziału Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław
4 Niepubliczna Wyższa Szkoła Medyczna we Wrocławiu, Wrocław
Streszczenie
Wprowadzenie. „Jakość życia” jest określeniem mającym wiele znaczeń. Pojęcie to może być rozumiane w sposób obiektywny bądź subiektywny. Można mówić o jakości życia oraz o poczuciu jakości życia. Mając na uwadze jakość życia, analizuje się realizację norm i standardów życia, a poczucie jakości życia opiera się na analizie zdobytych doświadczeń i przeżyć. Poczucie jakości życia jest wynikiem relacji między realizacją i stopniem zaspokojenia własnych potrzeb a wymaganiami i zasobami otoczenia. Pacjenci z wyłonioną stomią to chorzy wymagający szczególnej troski i specjalistycznej opieki całego zespołu terapeutycznego. Opieka nad chorym ze stomią jest długotrwałym procesem. Dla większości wyłonienie stomii oznacza silny, negatywny stres emocjonalny, któremu towarzyszą stany depresyjne, utrata motywacji, poczucie krzywdy, złości i bezsensu życia.
Cel pracy. Poznanie opinii pacjentów o jakości życia po zabiegu wyłonienia kolostomii.
Materiał i metody. Materiał empiryczny zgromadzono za pomocą ankiety. Narzędziem badawczym był kwestionariusz ankiety, który zawierał 25 pytań (wśród nich były pytania otwarte i zamknięte). Badaniami objęto 106 chorych, u których wyłoniono sztuczny odbyt. Stałą stomię posiadało 78,3% badanych, pozostała część miała wyłonioną stomię czasową.
Wyniki. Po wyłonieniu stomii pacjenci najczęściej odczuwali lęk i niepokój, ale część z nich czuła także radość. Doznanie to wynikało z tego, że przed operacją u pacjenta występowały uporczywe biegunki, bóle oraz ogólne osłabienie. Wyłonienie stomii zmniejszało te dolegliwości i powodowało poprawę samopoczucia. Problemami, które chorzy najczęściej wskazywali podczas pobytu w szpitalu były: obawa o to, czy sobie poradzą z pielęgnacją stomii (67,9%), lęk przed występowaniem bólu (45,3%) oraz narażenie na sytuacje związane z brakiem możliwości zachowania intymności (17%). Pacjenci wymieniali również takie problemy, jak: samotność, brak informacji (po 9,4%), brak zainteresowania ze strony personelu (3,8%) i zbyt dużo informacji, które były im przekazywane (3,8%).
Wnioski. Pacjenci mają wiedzę na temat swojej choroby, znają jej objawy i sposób leczenia oraz przyczyny wyłonienia stomii. Od pielęgniarek oczekują, aby zapoznały ich z zasadami diety, sposobami radzenia sobie z przykrym zapachem i głośnym oddawaniem gazów oraz wsparcia psychicznego, a także życzliwości i troskliwości.
Abstract
Background. The term “quality of life” has got many meanings. This term can be understand in objective and subjective way. We can speak about life quality and about life quality feeling. Having on mind the quality of life, we analyze realization of life norms and standards, in turn life quality feeling is based on the gained and survived experiences analysis. Life quality feeling is a result of the relation between realization and a satisfaction level of own needs, and requirements and environmental resources. Patients with exposed stomy are patients who needs special and specialist care of whole therapeutic crew. For the most of them exposition of the stomy brings Mastrong, negative, emotional stress, associated with depressive condition, motivation loss, injustice feeling, anger and meaningless of life.
Objectives. The researches aim is to recognize patients opinions about quality of life after colostomy exposition.
Material and Methods. Empirical material has been gathered by inquiry form. A inquiry questionnaire was a researching tool. Questionnaire includes 25 questions among which were open and closed questions. The research included 106 patients with exposed colostomy. 78% of researched people had a permanent stomy, rest part of them had a temporary stomy.
Results. After stoma creation, patients usually experience fear and anxiety, but some of them, a feeling of joy. The latter sensation resulted from the fact that before surgery patients suffered from persistent diarrhea, pain and general weakness. Stoma creation reduces this discomfort and patients feel better. The most common problems that patients usually indicated during hospitalization was a concern if they could manage stoma care (67.9%), fear of pain (45.3%) and exposure to situations when they would not have the ability to maintain intimacy (17%). Patients also indicated such problems as loneliness, the lack of information (9.4%), the lack of interests from the staff (3.8%) and too large amount of information given to them (3.8%).
Conclusion. Patients has got theoretical knowledge about their illness, they know causes of the stomy exposition, symptoms of this medical procedure and treatment methods. From the nurses they expect so that they will know the rules about diet, methods of dealing with unpleasant smell and flatulence, psychological support and also kindness and thoughtfulness.
Słowa kluczowe
kolostomia, jakość życia
Key words
colostomy, the quality of life
References (14)
- Gapińska B., Tartas M.: Walkiewicz M., Majkowicz M.: Poczucie własnej skuteczności a lęk i depresja u pacjentów po zabiegu wyłonienia stomii jelitowej. Współcz. Onkol. 2008, 12(20), 84–89.
- Ulańska J., Dziki A., Kołomecki K.: Opieka ambulatoryjna nad chorymi ze stomią. Valetudinaria – Postępy Medycyny Klinicznej i Wojskowej 2004, 9(2), 87–92.
- Snarska J., Puchalski Z., Majewska G.: Model opieki stomijnej – doświadczenia własne. Valetudinaria – Postępy Medycyny Klinicznej i Wojskowej 2004, 9(2), 128–132.
- Cierzniakowska K., Szewczyk M.: Pacjent ze stomią w okresie okołooperacyjnym. Valetudinaria – Postępy Medycyny Klinicznej i Wojskowej 2003, 7, T. 8, nr 1–2, 84–90.
- Wrońska I., Wiraszka G.: Jakość życia chorych z rakiem jelita grubego i wytworzonym brzusznym odbytem. Psychoonkologia 2003, 7(2), 37–42.
- Trzciński R., Biskup-Wróblewska A., Dziki A.: Życie emocjonalne pacjentów ze stomią. Proktologia 2005, 6(4), 299–306.
- Biercewicz M.: Stomia jako trudny problem życiowy. Pielęg. Położ. 2002, 1, 87–94.
- Bańka A., Derbis R. (red.): Psychologiczne i pedagogiczne wymiary jakości życia. Gemini, Poznań–Częstochowa 1994.
- Podgórska-Kowalczyk D.: Ocena jakości życia chorego ze sztucznym odbytem brzusznym na podstawie wybranych czynników obiektywnych i subiektywnych. Zdr. Publ. 2005, 115(2), 151–154.
- Glińska J., Hebda A., Dziki A.: Wpływ opieki pielęgniarskiej na jakość życia pacjentów ze stomią jelitową. Proktologia 2005, 6(3), 232–242.
- Glińska J., Wojtkiewicz U.: Rola pielęgniarki stomijnej w edukacji pacjentów. Proktologia 2002, 3(4), 342–350.
- Wiraszka G., Wrońska I.: Jakość życia chorych ze stomią. Pielęg. Położ. 2003, 45(4), 4–9.
- Cierzniakowska K., Szewczyk M., Cwajda J., Stodolska A., Jawień A., Banaszkiewicz Z.: Wybrane procedury w opiece okołooperacyjnej nad chorym ze stomią. Przew. Lek. 2005, 2, 87–92.
- Woynarowska B.: Edukacja zdrowotna. Podręcznik Akademicki. PWN, Warszawa 2007.