Nursing and Public Health

Piel. Zdr. Publ.
Index Copernicus (ICV) – 69.56
Average rejection rate – 24.41%
ISSN 2082-9876 (print)
ISSN 2451-1870 (online)
Periodicity – quarterly

Pobierz PDF

Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health

2014, vol. 4, nr 3, lipiec-wrzesień, str. 239–246

Typ publikacji: praca oryginalna

Język publikacji: polski

Wiedza starszych osób na temat probiotyków

The Knowledge of Probiotics Among the Elderly

Marzena Zołoteńka-Synowiec1,A,B,C,D,E,F,G, Elżbieta Poniewierka2,A,C,E,F, Ewa Malczyk1,A,C,F, Beata Całyniuk1,A,E,F, Jolanta Wojtowicz1,B,C,F,G

1 Instytut Dietetyki, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie, Nysa

2 Zakład Dietetyki, Katedra Gastroenterologii i Hepatologii, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław

Streszczenie

Wprowadzenie. Probiotyki to mikroorganizmy, głównie bakterie, które w korzystny sposób wpływają na organizm człowieka. Wspomagają pracę układu odpornościowego, pozytywnie wpływają na mikroflorę jelitową, są pomocne w różnych objawach chorobowych ze strony przewodu pokarmowego oraz w profilaktyce nowotworowej i alergii.
Cel pracy. Sprawdzenie poziomu wiedzy o probiotykach u osób po 60. r.ż. oraz zbadanie zależności między poziomem wiedzy badanych osób a czynnikami, takimi jak: wiek, płeć, wykształcenie, miejsce zamieszkania oraz aktywność zawodowa.
Materiał i metody. Badaniem objęto 130 osób, które spełniały kryterium, jakim był wiek powyżej 60 lat. Do badań wykorzystano autorski kwestionariusz ankiety, którego wypełnienie było anonimowe i dobrowolne. W celu określenia niezależności badanych zmiennych wykorzystano test χ2. Za istotne statystycznie uznano wyniki, w których p ≤ 0,05.
Wyniki. Na większość pytań udzielono poprawnych odpowiedzi, tj. powyżej 75%, co świadczy o wysokim poziomie wiedzy ankietowanych seniorów o probiotykach. W pytaniu z możliwością wielokrotnego wyboru wypowiedzi na temat roli probiotyków w organizmie człowieka liczba poprawnych odpowiedzi na jedną z trzech możliwych wynosiła 100%, co także świadczy o dużym poziomie wiedzy respondentów. Druga poprawna odpowiedź w tym pytaniu została wybrana jedynie przez 19% ankietowanych osób starszych, co odpowiadało bardzo niskiemu poziomowi wiedzy. Trzecią możliwą odpowiedź wybrało natomiast 39% ankietowanych (także mały poziom wiedzy). Respondentom największą trudność sprawiło pytanie o szkodliwość probiotyków. Liczba poprawnych odpowiedzi na to pytanie (26%) świadczy o słabej wiedzy respondentów.
Wnioski. Osoby starsze biorące udział w badaniu wykazały się wysokim poziomem badanej wiedzy dotyczącej probiotyków. Stwierdzono statystycznie istotną zależność między poziomem wiedzy badanych osób starszych a ich wykształceniem.

Abstract

Background. Probiotics are microorganisms, mainly bacteria, which positively affect human organism. Probiotics help the immune system, profitably influence intestinal microflora, and are applied in case of diarrhoea, cancer or allergy prevention.
Objectives. The aim of the work is to examine the level of probiotics knowledge among people over the age of 60 years and to show a correlation between the level of knowledge and such factors as age, gender, education, place of living and occupational activity.
Material and Methods. A group of 130 people, who complied with the age criterion – over 60 years old, participated in the study. The research was based on the author’s questionnaire filled in anonymously and voluntarily. To determine the independence of researched variables, the independence test χ2 was applied. The results of p ≤ 0.05 were acknowledged as statistically significant.
Results. Most questions were answered correctly and yielded 75% which indicated a quite high level of knowledge among the surveyed elderly people. In case of the multiple choice question about the role probiotics play in human organism, the number of correct answers for one out of three possibilities was 100%, so the level was high. The second correct answer in the question was chosen only by 19% of the respondents and was treated as indicating a very low level of knowledge. On the other hand, the third possibility was chosen by 39% surveyed (low level knowledge). Only the question about the harmfulness of probiotics was found difficult to answer. The number of correct answers to the question (26%) indicated a low level of respondents’ knowledge.
Conclusion. The elderly people taking part in the study showed a high level of knowledge. It was found that there is a statistically significant dependency between the level of knowledge and the level of education in the surveyed elderly.

Słowa kluczowe

probiotyki, wiedza żywieniowa, żywność funkcjonalna, osoby starsze

Key words

probiotics, nutrition knowledge, functional food, elderly people

Piśmiennictwo (23)

  1. FAO/WHO: Working Group Report on Drafting Guide-lines for the Evaluation of Probiotics in Food. London, Ontario, Canada, April 30 and May 1, 2002.
  2. Steinka I.: Wybrane aspekty stosowania probiotyków. Ann. Acad. Med. Gedan. 2011, 41, 97–108.
  3. Quillien G.: Probiotyki. Institut National de la Recherche Agronomique, Francja, Listopad 2001.
  4. Libudzisz Z., Nowak A., Socha J., Śliżewska K.: Probiotyki – efekty zdrowotne. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 2010, 4(71), 20–36.
  5. Kolanowski W., Jędrzejczyk H.: Żywność zmniejszająca ryzyko chorób cywilizacyjnych. [W:] Żywność wygodna i żywność funkcjonalna. Red.: F. Świderski. Wydanie III. Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa 2006.
  6. Czerwionka-Szaflarska M., Romańczuk B.: Probiotyki – jakie, komu, kiedy? Przew. Lek. 2008, 1, 214–221.
  7. Canani R., Cirillo P., Terrin G.: Probiotics for treatment of acute diarrhoea in children: randomised clinical trial of five different preparations. BMJ 2007, 335, 340.
  8. Allen S., Okoko B., Martinez E.: Probiotics for treating infectious diarrhoea. Cochrane Database Syst. Rev. 2004, 2, CD003048.
  9. Marteau P., Lemann M., Seksik P., Laharie D., Colombel J.F., Bouhnik Y., Cadiot G., Soulé J.C., Bourreille A., Metman E., Lerebours E., Carbonnel F., Dupas J.L., Veyrac M., Coffin B., Moreau J., Abitbol V., Blum-Sperisen S., Mary J.Y.: Ineffectiveness of Lactobacillus johnsonii LA1 for prophylaxis of postoperative recurrence in Crohn’s disease: a randomized, double-blind, placebocontrolled GETAID trial. Gut 2006, 55, 842–847.
  10. FAO/WHO: Guidelines for the evaluation of probiotics in food. Raport of a joint FAO/WHO working group on drafting guidelines for the evaluation of probiotics in food, London (Canada) 2002.
  11. Bielecka K., Piecyk M.: Ocena wiedzy rodziców w zakresie obecności prebiotyków i probiotyków w mleku modyfikowanym. Bromat. Chem. Toksykol. XLV 2012, 1, 26–32.
  12. Zaręba D., Ziarno M., Hauzer H.: Postawa młodych konsumentów wobec produktów mlecznych i probiotyków. Bromat. Chem. Toksykol. XLII 2009, 3, 954–958.
  13. Duda-Chodak A., Tarko T., Satora P., Macura M.: Produkty probiotyczne – ocena spożycia wśród studentów krakowskich uczelni. [W:] Żywność projektowana Designed Food. Red.: Walczycka M., Jaworska G., Duda-Chodak A., Staruch L. Oddział Małopolski Polskiego Towarzystwa Technologów Żywności, Kraków 2011.
  14. Nowak D.: Aspekt zdrowotny stosowania żywności zawierającej probiotyki. Czas. Aptek. 2012, 6–7, 55–60.
  15. Krasnowska G., Salejda A.: Czynniki wpływające na wybór mlecznych napojów fermentowanych przez studentów Wrocławia. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 2008, 3(58), 33–46.
  16. Mojka K., Biel W.: Czynniki wpływające na wybór mlecznych napojów fermentowanych przez młodzież akademicką – doniesienie wstępne. Hygeia Public Health 2012, 47(3), 371–377.
  17. Kudełka W., Marzec M.: Preferencje studentów dotyczące spożycia mlecznych napojów fermentowanych. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 2004, 3, 63–76.
  18. Cichy W., Gałęcka M., Szachta P.: Probiotyki jako alternatywne rozwiązanie i wsparcie terapii tradycyjnych. Zakażenia 2010, 6, 2–8.
  19. Gierasimiuk A.: Probiotyki w świetle najnowszych wymagań. Wiedza i Jakość 2013, 2, 21–22.
  20. Topolska K., Cieślik E., Bodzioch A., Grzych-Tuleja E.: Preferencje młodzieży gimnazjalnej z terenu województwa małopolskiego w zakresie spożycia mleka i produktów mlecznych. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 2010, 2, 76–84.
  21. Stankiewicz J., Lange M.: Mleczne napoje fermentowane w żywieniu dzieci w wieku przedszkolnym. Bromat. Chem. Toksykol. 2012, 2, 191–195.
  22. Nowak M., Trziszka T., Szołtysik M.: Preferencje konsumentów mlecznych napojów fermentowanych. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 2007, 1(50), 77–83.
  23. Przysławski J., Głowka A., Bolesławska I., Kaźmierczak A., Dzięcioł M.: Preferencje i czynniki wyboru w zakresie spożycia mleka i produktów mlecznych wśród studentek poznańskich uczelni wyższych. Bromat. Chem. Toksykol. XLV 2012, 3, 1024–1029.
© Wroclaw Medical University