Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health
2014, vol. 4, nr 2, kwiecień-czerwiec, str. 173–176
Typ publikacji: praca poglądowa
Język publikacji: polski
Prężność osobowa jako osobowościowy zasób zdrowotny
Resilience as the Personality Resource of Health
1 Zakład Medycznych Nauk Społecznych, Katedra Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław
Streszczenie
W psychologii zdrowia jest podejmowanych wiele badań dotyczących poznania roli czynników (zasobów) natury psychologicznej w radzeniu sobie z chorobą i w chorobie. Jednym z takich zasobów jest prężność osobowa określana zarówno jako proces, jak i właściwość jednostki, dzięki której w sposób elastyczny i twórczy radzi sobie ona z przeciwnościami życia. W niniejszym artykule przedstawiono różne definicje pojęcia prężność osobowa.
Abstract
There have been many studies in health psychology regarding the role of psychological factors (resources) in coping with ilness. One such resource is the resilience defined both as a process and a property of a person, which allows flexible and creative coping with adversities of life. The present article shows different definitions of the personal resilience.
Słowa kluczowe
prężność osobowa, sprężystość ego
Key words
resilience, ego-resilience
Piśmiennictwo (19)
- Heszen I., Sęk H.: Psychologia zdrowia. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2007.
- Turkiewicz-Maligranda A.: Podmiotowe uwarunkowania radzenia sobie z chorobą dyskową odcinka krzyżowo-lędźwiowego. Praca doktorska. Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław 2013.
- Ogińska-Bulik N., Juczyński Z.: Osobowość, stres a zdrowie. Difin, Warszawa 2008.
- Cierpiałkowska L., Sęk H.: Zdrowie i zaburzenia z perspektywy rozwojowej i procesualnej. Próba integracji podejścia salutogenetycznego i patogenetycznego. [W:] Psychologia zdrowia: teoria, metodologia i empiria. Red.: Pasikowski T., Sęk H. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2006.
- Antonovsky A.: Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Fundacja IPN, Warszawa 1995.
- Block J., Kremen A.M. IQ and ego – resiliency: Conceptual and empirical connections and separateness. J. Personal. Soc. Psychol. 1996, 70, 349–361.
- Fredrickson B.: The role of positive emotions in positive psychology: The broaden – and build theory of positive emotions. Am. Psychologist 2001, 56, 218–226.
- Waller M.A.: Resilience in ecosystemic context. Ewolution of the concept. Am. J. Orthopsychiatr. 2001, 71, 290–297.
- Ostaszewski K.: Druga strona ryzyka. Remedium 2005, 2. 1–3.
- Tugade M., Fredrickson B.: Resilient individuals use positive emotions to bouce back from negative emotional experiences. J. Personal. Soc. Psychol. 2004, 86 (2), 320–333.
- Sęk H.: Udział pozytywnych emocji w osiąganiu zdrowia. Rozdz. 4. [W:] Psychologia zdrowia. W poszukiwaniu pozytywnych inspiracji. Red.: Heszen I., Życińska J. Academica Wydawnictwo SWPS, Warszawa 2008.
- Goleman D.: Inteligencja emocjonalna. Media Rodzina, Poznań 2005.
- Uchnast Z.: Prężność osobowa: Empiryczna typologia i metoda pomiaru. Roczniki Filozoficzne 1997, 45 (4), 27–51.
- Uchnast Z. Prężność osobowa a egzystencjalne wymiary wartościowania. Roczniki Psychologiczne 1998, tom I, 7–27.
- Semmer N.: Personality, stress and coping. [W:] Handbook of Personality and Health. Ed.: Vollrath M. Chichester, Wiley 2006, 73–113.
- Ogińska-Bulik N., Juczyński Z.: Skala Pomiaru Prężności (SPP-25). Now. Psychol. 2008b, 3, 39–56.
- Uchnast Z.: Samoaktualizacja a rozwój indywidualny i społeczny. [W:] Edukacja wobec wyzwań i zagrożeń współczesnej cywilizacji. Red.: Niebrzydowski L. Sa Lodard 2000a, Łódź, 31–48.
- Uchnast Z.: Style aktualizacji siebie. [W:] Człowiek przełomu tysiącleci. Problemy psychologiczne. Red.: Makselon J., Soiński B. Wyd. Naukowe PAT, Kraków 2000b.
- Uchnast Z.: Psychologia samoaktualizacji: podejście organizmiczne i synergiczne. [W:] Pamięć, osobowość, osoba. Red.: Tokarz A. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010, 189–203.