Streszczenie

Wprowadzenie. Otępienie jest zespołem objawów wywołanych chorobą mózgu, zwykle o charakterze przewlekłym lub postępującym, w którym są zaburzone wyższe funkcje poznawcze: myślenie, pamięć, rozumienie, orientacja, zdolność uczenia się, liczenie. Osłabieniu funkcji poznawczych towarzyszą zwykle zaburzenia zachowania i motywacji, ograniczenie kontroli emocji i kontroli impulsów.
Cel pracy. Opracowanie modelu edukacji zdrowotnej dla chorego z zespołem otępiennym oraz dla jego rodziny.
Materiał i metody. Zastosowano metodę indywidualnego przypadku. Technikami badawczymi był wywiad z pacjentem i jego rodziną, rozmowy z lekarzami, analiza dokumentacji medycznej, obserwacja stanu biopsychospołecznego chorego. Badania były prowadzone w środowisku domowym pacjenta, rok po zdarzeniu, w wyniku którego doszło do wystąpienia zespołu otępiennego.
Wyniki. Na podstawie danych o pacjencie i jego rodzinie sformułowano diagnozy edukacyjne. Dotyczą one wiedzy, umiejętności, motywacji i możliwości badanych. Plan edukacji opracowano zarówno dla chorego, jak i jego bliskich.
Wnioski. Osoby z zespołem otępiennym potrzebują bezpiecznego środowiska do życia, a najlepszym miejscem jest dla nich ich własny dom. Dobrze postawiona diagnoza, a następnie edukacja umożliwiają choremu i jego rodzinie zrozumienie pewnych sytuacji i zachowań oraz uczenie się sposobów radzenia sobie z nimi. Choroba nie dotyka tylko danej osoby, ale jest również ogromnym obciążeniem psychicznym, fizycznym i finansowym dla jej najbliższych.

Abstract

Background. Dementia is a usually a chronic or progressive syndrome associated with brain condition. It is characterized by the impairment of higher cognitive functions: thinking, memory, comprehension, orientation, learning, and counting. Cognitive impairment is usually associated with behavioral and motivation disorders and with the decrease in emotional and impulse control.
Objectives. The aim of this study was to develop a model of health education for a patient with dementia and for his family.
Material and Methods. We analyzed an individual case of dementia. The protocol included interviews with a patient, his family members and physicians, the analysis of medical documentation, and observation of biopsychosocial status of the subject. The examination took place in the patient’s home, one year after the initial manifestation of dementia syndrome.
Results. Educational diagnoses were established on the basis of data obtained from the patient and his family members. The diagnoses referred to knowledge, skills, motivation, and capabilities of the subject. Subsequently, education plans were developed for both the patient and his close relatives.
Conclusion. Individuals with dementia require safe environment, optimally in their homes. Proper diagnosis and subsequent education enables patients and their families to understand some situations and behaviors, and to learn prohow to cope with them. Apart from affecting the patients themselves, their disease also constitutes a considerable psychological, physical and financial burden for their close relatives.