Streszczenie

Wprowadzenie. Wyniki współczesnych badań pokazują, że zjawisko wypalenia zawodowego dotyczy różnych grup zawodowych i specjalności. Wspólnym wyróżnikiem tych zawodów jest ich psychospołeczny charakter, który oznacza wymóg stałej koncentracji na problemach innych osób. Pracownicy służby zdrowia, w szczególności lekarze i personel pielęgniarski, należą do tych grup zawodowych, które od chwili rozpoczęcia badań nad problematyką wypalenia zawodowego znalazły się w centrum uwagi badaczy.
Cel pracy. Na podstawie wieloletniej obserwacji środowiska pielęgniarskiego, zewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań wykonywanego zawodu, przeglądu literatury z zakresu stresu i wypalenia zawodowego podjęto próbę rozpoznania faktycznego stanu natężenia stresu i wypalenia zawodowego wśród pielęgniarek pracujących w różnych podmiotach działalności leczniczej.
Materiał i metody. Badaniami objęto grupę 357 pielęgniarek pracujących w różnych podmiotach działalności leczniczej na terenie województwa dolnośląskiego. Do badań wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego opartą na technice ankietowej z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza ankiety.
Wyniki. Jak wykazały badania, ponad połowa ankietowanych pielęgniarek pracujących w samodzielnym publicznym zakładzie opieki zdrowotnej ma poczucie wypalenia zawodowego, a zdecydowana większość z nich, z różnym nasileniem i częstotliwością, powraca w swoich rozważaniach do tematu zmiany pracy.
Wnioski. Za jedną z głównych przyczyn powodujących rozwój zespołu wypalenia zawodowego jest uznawane poczucie braku satysfakcji z wykonywanej pracy. Zidentyfikowano również zjawiska, których ranga i nasilenie wydają się znacznie mniejsze niż sugerowałaby to literatura przedmiotu. Wyniki oceny uciążliwości czynników wywołujących stres u ankietowanych nie odbiegły natomiast w istotnym stopniu od tych opisywanych w literaturze przedmiotu. W obserwowanych i odczuwanych objawach wypalenia zawodowego należy podkreślić, że objawy w płaszczyźnie interpersonalnej były zgłaszane (obserwowane) ze znacznie mniejszą częstotliwością i nasileniem niż występujące w płaszczyznach indywidualnej i organizacyjnej.

Abstract

Background. The results of recent research show that the burnout phenomenon applies to various professional groups and specialties. The common feature of these professions is their psychosocial in nature, which is the requirement of a constant focus on the problems of others. Health professionals, especially doctors and nurses, are among the occupational groups that since the initiation of research on the issue of burnout, found themselves the center of attention of researchers of the problem.
Objectives. Based on many years of observation of the nursing environment, external and internal conditions of the profession, review of the literature in the field of stress and burnout attempt to diagnose the actual intensity of stress and burnout among nurses working in a variety of business entities healing.
Materials and Methods. A group of 357 nurses working in a variety of business entities healing, operating in Lower Silesia. The study used a method of diagnostic survey, based on a technique using a proprietary survey questionnaire.
Results. Research has shown that more than half of the surveyed nurses working in an independent public health care has a sense of burnout, and the vast majority of them, with varying degrees of severity and frequency in their deliberations back to the topic of changing jobs.
Conclusion. As one of the main reasons that cause the development of burnout syndrome, is seen sense of job satisfaction. Also identified the phenomenon, whose rank and severity appear to be much smaller than the literature would suggest. However, in assessing the burden of stress factors in the respondents, the results diverged significantly from those presented literature. In terms of observed and experienced symptoms of burnout, it should be noted with interest that the level of interpersonal symptoms were reported (observed) with a much lower frequency and severity than those of the individual and organizational levels.