Streszczenie

Obecnie główną przyczyną zgonów ludności są choroby o charakterze przewlekłym, w tym m.in. cukrzyca. Stanowią one istotny problem medyczny, społeczny oraz ekonomiczny. Działania promocji zdrowia w obszarze prewencji oraz leczenia cukrzycy można analizować z perspektywy sektora zdrowia publicznego, medycyny oraz pacjenta. Szacuje się, że na cukrzycę choruje obecnie ok. 5–7% populacji światowej, a według prognoz WHO w ciągu ok. 30 lat liczba zachorowań podwoi się. Ze względu na sytuację epidemiologiczną oraz poważne następstwa cukrzycy dla ludności, opanowanie zwiększania się liczby zachorowań na cukrzycę należy traktować jako wyzwanie dla zdrowia publicznego, ale także przedstawicieli ochrony zdrowia, gdyż ta nieleczona lub źle kontrolowana choroba prowadzi do rozwoju poważnych powikłań, wpływa negatywnie na jakość życia pacjentów oraz może powodować stan zagrożenia życia. Cukrzyca jest jednak największym wyzwaniem dla samego pacjenta, ingeruje bowiem we wszystkie dziedziny jego życia. Należy zaznaczyć, iż w procesie leczenia czynny udział chorego jest niezbędny. Pacjent jest zobligowany do przestrzegania zaleceń lekarskich odnośnie do diety oraz aktywności fizycznej, a także do sumiennego prowadzenia samokontroli. W odpowiedzi na potrzebę interwencji w obszarze prewencji/ leczenia cukrzycy są wdrażane konkretne projekty promocji zdrowia, m.in. w formie warsztatów edukacyjnych dla pacjentów. Niezbędne jest dokładne opracowanie takich elementów strukturalnych projektu, jak: diagnoza potrzeb i oczekiwań pacjentów, wyznaczenie celów, dokładny plan działania, realizacja warsztatów oraz ewaluacja projektu. Organizacji takich warsztatów podjęli się członkowie SKN Aktywizacji Społeczeństwa na Rzecz Zdrowia oraz Promocji Zdrowia. Celem nadrzędnym przygotowanych w 2011/2012 r. „Warsztatów edukacyjnych dla pacjentów chorych na cukrzycę” było przekazanie chorym wiedzy i umiejętności, służących skutecznej kontroli choroby oraz poprawie jakości ich życia.

Abstract

Today, the main cause of people’s death are chronic diseases, e.g. diabetes. They make the significant medical, social and economic problem. Interventions of health promotion within the area of prevention and treatment of diabetes might be analysed from the perspective of public health, medicine and as well as a patient. It is estimated, that ca. 5–7% of global population live with diabetes, and according to the WHO, the number of people with diabetes will be doubled during the next 30 years. Due to epidemiological situation and grave consequences for population, controlling the increase in incidence should be taken like challenge not only for public health, but also for representatives of medical care, because untreated or incorrectly treated diabetes leads to serious complications, influences negatively quality of life and may result in direct risk to the patient’s life. However, the biggest challenge diabetes makes for the very patients, because it interferes with all domains of their lives. It is worth saying that patient’s active participation is necessary during the treatment. Patients are obligated to compliance (diet, physical activity, drugs, self-management). The programs of health promotion are implemented in response to requirement of interventions within the area of prevention/treatment of diabetes, e.g. in a form of educational workshop for patients. It is necessary to prepare the following structural elements of project: diagnosis of patient’s needs and expectations, setting the aims, making the detailed plan of operation, the realisation of workshop and project’s evaluation. The challenge of organisation of educational workshop has been taken up by members of Student’s Scientific Society of Activation of Society for Health and Health Promotion. The main aim of organised in 2011/2012 “Educational workshop for patients with diabetes” was providing the diabetes patients with necessary knowledge and skills for effective self-management and their quality of life improvement.