Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health
2012, vol. 2, nr 1, styczeń-marzec, str. 7–13
Typ publikacji: praca oryginalna
Język publikacji: polski
Wybrane aspekty jakości życia chorych na niedokrwienną chorobę serca poddanych planowej przezskórnej plastyce naczyń wieńcowych
Evaluation of the Quality of Life in Patients with Coronary Heart Disease, with Primary Percutaneous Coronary Intervention
1 Zakład Specjalności Zabiegowych, Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
2 Katedra i Klinika Kardiologii, Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
3 4. Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką we Wrocławiu SP SOZ
Streszczenie
Wprowadzenie. Celem leczenia choroby niedokrwiennej serca jest ograniczenie śmiertelności przez zmniejszenie częstości występowania zawału serca i nagłej śmierci sercowej. Przezskórne interwencje wieńcowe i operacje pomostowania aortalno-wieńcowego, które zmniejszają objawy dławicy i poprawiają stan zdrowia chorego, potencjalnie są korzystne z punktu widzenia poprawy jakości życia. W Polsce jest niewiele badań dotyczących tej problematyki. Większość prac koncentruje się na ocenie parametrów biomedycznych. Publikacje na temat funkcjonowania psychologicznego i społecznego tych chorych w czasie choroby i jej leczenia mają charakter epizodyczny i koncentrują się na wybranych zmiennych.
Cel pracy. Ocena wybranych aspektów jakości życia chorych na niedokrwienną chorobę serca po zastosowaniu leczenia przezskórnych interwencji wieńcowych, określenie dynamiki zmian jakości życia u chorych 6 miesięcy po zabiegu przezskórnych interwencji wieńcowych oraz ocena wpływu zastosowanych przezskórnych interwencji wieńcowych na jakość życia – w zależności od płci w zakresie czynników społeczno-demograficznych.
Materiał i metody. Badania przeprowadzono u 132 pacjentów (30 mężczyzn i 102 kobiet) w wieku 39–84 lat. Średnia wieku kobiet wyniosła 63,65 roku, a średnia wieku mężczyzn 63,20 roku. Grupa badana to pacjenci hospitalizowani z powodu choroby niedokrwiennej serca i zakwalifikowani do planowych zabiegów angioplastyki wieńcowej w Klinice Kardiologii we Wrocławiu w latach 2006–2007. Grupę kontrolną (K) stanowiło 50 osób z rozpoznaną chorobą niedokrwienną serca leczoną farmakologicznie, w wieku od 43 do 78 lat (średnia wieku 63,6 roku), dobranych spośród pacjentów leczonych w Przyklinicznej Poradni Kardiologicznej. Badanie przeprowadzono w dwóch etapach: przed zabiegiem przezskórnych interwencji wieńcowych oraz po 6 miesiącach od zabiegu. W pierwszym etapie wszyscy pacjenci byli badani indywidualnie, w drugim etapie 90 osób było badanych indywidualnie, a 42 osoby drogą korespondencyjną. Chorzy zaliczeni do grupy kontrolnej mieli wykonane badania ankietowe w odstępie 6 miesięcy. Wszyscy pacjenci, u których dokonano przezskórnych interwencji wieńcowych, otrzymywali standardowe leczenie farmakologiczne modyfikowane indywidualnie przez leczących w Poradni Kardiologicznej lekarzy. W badaniach posłużono się analizą dokumentacji medycznej, określającą stan kliniczny pacjenta i dane chorobowe na podstawie historii choroby, oraz metodami kwestionariuszowymi do pomiaru subiektywnie spostrzeganej jakości życia (QoL), a także kwestionariuszem jakości życia WHOQOL-100.
Wyniki. U pacjentów leczonych farmakologicznie w ciągu 6 miesięcy od badania wstępnego nastąpiła niewielka poprawa jakości życia. Ten korzystny trend, choć nieistotny statystycznie, został odnotowany w 5 domenach kwestionariusza WHOQOL-100: domenie ogólna jakość życia, domenie fizycznej, domenie psychologicznej, domenie niezależność i domenie środowiskowej.
Wnioski. Zabieg przezskórnych interwencji wieńcowych wpływa na poprawę jakości życia chorych na niedokrwienną chorobę serca. Pacjenci po 6 miesiącach od zabiegu przezskórnych interwencji wieńcowych mają wyższą jakość życia od chorych leczonych zachowawczo.
Abstract
Background. Percutaneous coronary interventions (PCI) and coronary artery bypass grafting surgeries (CABG), which limit symptoms of angina and lead to improvement in condition of the patient, are potentially beneficial as far as improvement in life quality is concerned. In Poland, there are very few studies focusing on these issues. Majority of works concentrate on the evaluation of biomedical parameters. Publications relating the psychological and social functioning of these patients, in relation with the disease and the treatment, are of episodic character and concentrate on selected variables.
Objectives. Evaluation of the quality of life in patients with ischaemic heart disease after PCI therapy. Determine the dynamics of changes in the quality of life in patients 6 months after the PCI procedure. Assessment of the influence of selected demographic and clinical features on the quality of life – predictors of life quality.
Material and Methods. Studies were conducted in 132 patients (30 men and 102 women) between 39 and 84 years old. The average age of women was 63.65 years, while the average age of men was 63.20 years. They were hospitalised due to ischaemic heart disease (IHD) qualified for scheduled coronary angioplasty procedures in Cardiology Clinic in Wrocław, between 2006 and 2007. Control group (K) covered 50 persons with diagnosed IHD treated pharmacologically, between 43 and 78 years old (the average age was 63.6 years), selected among patients treated in Cardiology Outpatient Clinic. Clinical diagnosis concerning the form of ischaemic heart disease was based on generally accepted criteria stated by the Polish and European Society of Cardiology together with coronarography. The examination was performed in two phases: before the PCI procedure and 6 months after the procedure. During the first and the second stage all patients were examined individually, while during the second stage 90 people were examined individually and 42 persons were examined through correspondence. Patients enrolled into control group had survey examination performed within 6 months. People included in the studied group (treated with PCI), as well as those enrolled in control group were given standard pharmacological treatment modified individually by physicians working in Cardiology Clinic. The authors analyzed medical documentation determining the clinical condition of the patient and given sick pays based on medical records as well as they used a questionnaire of the quality of life for the subjectiv measurement and the questionnaire of the WHOQOL-100 quality of life.
Results. In patients treated pharmacologically a small improvement in life quality was observed within 6 months after the initial examination. This advantageous statistically insignificant trend was observed in 5 domains of the WHOQOL-100 questionnaire: overall life quality domain, physical, psychological domain, domain related with independence and environment.
Conclusion. PCI procedure poses an influence on improvement in the life quality in patients with ischaemic heart disease (IHD). 6 months after the PCI procedure, patients with IHD reveal increased life quality than patients after conservative treatment.
Słowa kluczowe
jakość życia, choroba niedokrwienna serca, przezskórne interwencje wieńcowe
Key words
quality of life, ischaemic heart disease, coronary disease
Piśmiennictwo (11)
- Kawecka-Jaszcz K., Klocek M., Tobiasz-Adamczyk B.: Jakość życia w chorobach układu sercowo-naczyniowego. Metody pomiaru i znaczenie kliniczne. Termedia, Poznań 2006.
- American Heart Association: Heart Disease and Stroke statistics 2009 Update http://www.americanheart.org.
- Gil R., Brzezińska-Rajszys G., Buszman P. et al.: Standardy postępowania w kardiologii inwazyjnej. Sekcja Kardiologii Inwazyjnej Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, www.ptkardio.pl/archiwum/73.html.
- Swenson J.R., Clinch J.: Assessment of quality of life in patients with cardiac disease: the role of psychosomatic medicine. J. Psychomosom. Res. 2000, 48, 405–415.
- Aursnes I., Midtbo K.: Correlations of exercise test and quality of life variables with clinical improvement in effort angina. Pharmacotherapy 1994, 14, 191–195.
- Curtis J.P., Krumholz H.M.: Kemping the patent in view. Defining the appropriateness of percutaneus coronary interventions. Circulation 2004, 110, 3746–3748.
- Melsop K.A., Boothroyd D.B., Hlatky M.A.: Quality of life and time trade-off utility measures in patients with coronary artery disease. Am. Heart J. 2003, 145, 36–41.
- Jaracz K., Wołowicka L., Kalfoss M.: Analiza walidacyjna polskiej wersji WHOQOL-100. [W:] Jakość życia w naukach medycznych. Red.: Wołowicka L. Dział Wydawnictw Uczelnianych AM, Poznań 2001, 235–280.
- Lu S., Liu W., Sorg X et al.: Effects of different therapies on coronary artery disease. Chin. Med. J. (Engl.) 2003, 116, 1341–1344.
- Westin L., Carlsson R., Erhardt L at al.: Differences in quality of life in men and women with ischaemic heart disease. A prospective controlled study. Scand. Cardiovasc. 1999, 33, 160–165.
- Uchmanowicz I., Łoboz-Grudzień K., Sokalski L.: Czynniki wpływające na jakość życia po zabiegu angioplastyki tętnic wieńcowych u chorych ze stabilną chorobą wieńcową. [W:] Jakość życia w chorobach wewnętrznych. Red.: Łoboz-Grudzień K., Panaszek B., Uchmanowicz I. Akademia Medyczna we Wrocławiu 2008, 38–49.